نزدیک شدن دیدگاه‌ها برای راه اندازی بازار مشتقه ارز
چند هفته پس از برگزاری نشست شورای بورس برای تأسیس بازار مشتقه ارز و تعیین شروط ۴گانه از سوی بانک مرکزی، رئیس سازمان بورس اعلام کرد: فقط ریال در بورس ارز مبادله خواهد شد، همزمان بانک مرکزی نیز از تک‌نرخی شدن ارز در آینده خبر داد.
به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران»، در فقدان يك بازار متشكل ارزي كه قيمت ارز براساس نظام عرضه و تقاضا تعيين شود دولت در تلاش است بازارمشتقه ارزي را تأسيس كند. چند هفته پيش نشست شوراي عالی بورس به همين منظور برگزار شد در آن نشست وزير اقتصاد، رئيس‌كل بانك مركزي، رئيس‌كل بيمه مركزي و رئيس سازمان بورس حضور داشتند.
در پايان نشست رئيس‌كل بانك مركزي ۴شرط براي تأسيس بورس ارز تعيين كرد. براساس اين شروط ابتدا بايد بازار معاملات بين‌بانكي و يك بازار نقدي قوي تشكيل شود و سپس ارز تك‌نرخي شود و تحريم‌ها نيز به‌طور كامل رفع شود تا بورس آتی ارز قابل تأسيس باشد. در اين جلسه شوراي بورس همچنين سازمان بورس را موظف كرد برنامه زمانبندي تشكيل بازار مشتقه ارزي را تنظيم و ارائه كند. پيش از اين حامد سلطاني‌نژاد مديرعامل بورس كالا كه مسئوليت اجرايي تأسيس بازار مشتقه ارز را برعهده دارد گفته‌بود: در اين نشست توافق شد تا در جلسه بعدي اقداماتي كه عملياتي و قابل اجرا هستند در يك جدول زمانبندي مشخص شوند و در نهايت به يك جدول زمانبندي براي تأسيس بورس ارز برسيم. او تأكيد كرده بود كه در اين نشست بحث اصلي بر سر زمان تأسيس بازار مشتقه ارز بوده است.
در چنين شرايطي آنطور كه خبر مي‌رسد چند هفته بعد از تعيين شروط ۴گانه از سوي بانك مركزي اكنون ديدگاه‌هاي بورس و بانك مركزي براي تأسيس بازار مشتقه ارز نزديك‌تر شده است زيرا بانك مركزي از يك سو اعلام كرده با تأسيس بورس يا بازار ابزار مشتقه ارزي موافق است و از سوي ديگر در حال تدوين طرح تك‌نرخي كردن ارز است. سازمان بورس هم براي جلب‌نظر بانك مركزي اعلام كرده است كه مبادلات در بازار مشتقه ارزي به ريال انجام مي‌شود.از سوي ديگر تازه‌ترين خبر‌ها حاكي از آن است كه برنامه زمانبندي تأسيس بازار مشتقه ارز زيرنظر حسن اميري معاون سازمان بورس و اوراق بهادار در حال تدوين است.
قرار است اين طرح پس از نهايي شدن در سازمان بورس، در كميسيون تخصصي شوراي بورس بررسي و سپس در جلسه رسمي شورا مطرح شود. با توجه به عضويت محمدرضا پورابراهيمي نايب‌رئيس كميسيون اقتصادي مجلس، غلامرضا زال‌پور از اعضاي قديمي شوراي بورس و حسين عبده تبريزي دبيركل اسبق بورس تهران كه از حاميان جدي تأسيس بازار مشتقه ارز هستند، احتمال تصويب اين طرح در كميسيون تخصصي بسيار بالاست، ضمن اينكه گفته مي‌شود مجتبی خسروتاج قائم‌مقام وزير صنعت هم كه عضو اين كميسيون است با طرح بازار مشتقه بورس ارز كاملا موافق است.
معاملات بورس ارز ريالي است
در همین رابطه رئيس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: هر چند تصور بر اين است كه ارز در بورس در پوشش نوسان نرخ آن (بازار مشتقه ارزي) معامله مي‌شود اما چنين قصدي نداريم و معاملات مبتني بر اوراق ريالي خواهد بود.محمد فطانت با بيان اينكه قرار است پوشش نوسان نرخ ارز از طريق انتشار اوراق آتي و اختيار معامله انجام شود، گفت: اگر در سررسيد معاملات اوراق مشتقه ارز معامله‌اي انجام شود آن معامله با ريال خواهد بود و هيچ ارزي ردوبدل نمي‌شود در واقع بيش از ۹۵درصد اين قراردادها به معاملات فيزيكي ارز منجر نمي‌شود.
او افزود: بر پايه تجربه كشورهاي ديگر، پوشش نوسان و بيمه نرخ ارز با ابزارهايي مبتني بر قراردادهاي آتي يا اوراق اختيار معامله انجام مي‌شود كه قابل عرضه در بورس است. وي تأكيدكرد:شوراي بورس كليات راه‌اندازي بازاري براي مديريت اين نوسان را تصويب كرد، البته اجراي آن به الزاماتي نياز دارد كه به سرعت بايد عملياتي شود. فطانت ادامه داد: يكي از بايسته‌هاي راه‌اندازي بورس ارز، تك‌نرخي شدن ارز است. به‌گفته او، اگر تك‌نرخي شدن ارز در كوتاه‌مدت ميسر نباشد، بازار مبتني بر قيمت‌هاي بازار آزاد ارز خواهد بود. اگر تك‌نرخي كردن ارز طولاني شود راهكارهاي ديگري را درنظر خواهيم گرفت.
بانك مركزي موافق تأسيس بازار مشتقات ارزي
معاون ارزي بانك مركزي، از موافقت بانك مركزي با تأسيس بازار مشتقات ارزي خبر داد. غلامعلي كامياب معاون ارزي بانك مركزي در جمع خبرنگاران گفت: در حال تهيه برنامه يكسان‌سازي نرخ ارز هستيم، ضمن اينكه با تأسيس بازار مشتقات ارزي موافقت كرده‌ايم نه بورس ارز. او درعين حال تأكيد كرد: اطلاعي درباره زمان تأسيس اين بورس ندارم ولي بانك مركزي برنامه خود را به اين منظور آماده كرده است.
منبع: همشهری