آقاجانی در گفت‌وگو با خبرنگار اعزامی ماین نیوز به دبی خبر داد:
راه‌اندازی پروژه پرد MME در چین طی ۲۰۱۶
گروه صنایع معدنی >فولاد - مدیرعامل شرکت مهندسی معادن و فلزات (MME) با اشاره به اینکه پروژه پرد (PERED) این شرکت در چین هم‌اکنون بیش از 60 درصد پیشرفت فیزیکی دارد، گفت: این پروژه حداکثر تا پایان سال 2016 به بهره‌برداری خواهد رسید.
به گزارش خبرنگار اعزامی ماین نیوز به دبی، مرتضی آقاجانی در حاشیه نوزدهمین کنفرانس آهن و فولاد خاورمیانه در هتل آتلانتیس پالم دبی با اشاره به اینکه فعالیت‌های شرکت MME نه به بازار ایران و نه به حوزه معدن و فولاد محدود نخواهد شد، گفت: امیدوارم فضای بعد از اجرای برجام به فضای واردات تکنولوژی، زیرساخت و سرمایه تبدیل شود نه فضای واردات مواد نهایی و مصرفی.وی در عین حال عنوان کرد: در صورتی که زیرساخت‌های کشور در حوزه‌های مختلف تقویت نشود، جذب سرمایه‌گذاری خارجی در بخش‌هایی مانند تولید فولاد عملا منطقی نخواهد داشت.
خبرنگار ماین نیوز با مرتضی آقاجانی، مدیرعامل شرکت مهندسی معادن و فلزات (MME) گفت‌وگویی انجام داده که متن آن به شرح زیر است:
ارزیابی شما از نوزدهمین کنفرانس آهن و فولاد خاورمیانه در دبی چیست؟
در ابتدا باید از شما و مجموعه ماین نیوز تشکر کنم که همواره در چنین کنفرانس‌هایی حضور دارد و با اطلاع‌رسانی مناسب زمینه رد و بدل اطلاعات و کسب اطلاعات را فراهم می‌کند. ما همواره به صورت سنتی در متال بولتن شرکت کرده‌ایم. تفاوت کنفرانس امسال با سال‌های این است که در سال‌های قبل من در یک شرکت فولادسازی حضور داشتم و از جنبه‌هایی مانند بازار فولاد، برنامه‌ها، مواد اولیه، محصولات و ... اطلاعات کسب می‌کردیم و با شرکای تجاری خود صحبت می‌کردیم اما امسال به دلیل تغییر جایگاهی که داشتم و مسئولیت مدیریت شرکت MME را بر عهده گرفتم، بیشتر روی مباحث مربوط به طراحی مهندسی در حوزه‌های فولاد و معادن متمرکز هسنم و به عنوان یک ارائه‌دهنده خدمات مهندسی در کنفرانس شرکت کردیم. با توجه به پتانسیل بالای ما شرکت MME با مذاکراتی که انجام می‌دهیم، امیدواریم بتوانیم پروژههای جدیدی را بگیریم و یا برای اجرای پروژههای قدیمی جهت اصلاح و توسعه به نتیجه برسیم. بطور کلی سیاست توسعه بازار را در پیش گرفته‌ایم. همانطور که می‌دانید MME حدود 20 سال پیش در اروپا تاسیس شد. هدف از تاسیس شرکت این بود که دانش فنی را از طریق قراردادهاا از اروپا و به ویژه آلمان جذب کنیم و کشورهای اروپایی هم در توسعه فولادسازی ایران مشارکت داشته باشد و هم در نهایت ایران به عرضه‌کننده این دانش به دنیا تبدیل شود. در حال حاضر باید بگویم که MME نه به بازار ایران محدود خواهد بود و نه به حوزه معدن فولاد.
درباره آخرین وضعیت پروژه پرد MME در چین توضیح بفرمایید.
پروژه پرد چین بالای 60 درصد پیشرفت اجرایی داشته است. راه‌اندازی این پروژه برای سال 2016 برنامه ریزی شده است. البته برنامه اولیه راه‌اندازی مربوط به شش ماهه نخست امسال بود که با توجه به وضعیت فولاد و اینکه برای تولید آهن اسفنجی عجله‌ای وجود ندارد و بازار هم راکد است، احتمالا پروژه در نیمه دوم راه‌اندازی خواهد شد. این پروژه به عنوان اولین پروژه خارج از ایران پرد محسوب می‌شود. فکر می‌کنم قبل از راه‌اندازی این پروژه، شاهد راه‌اندازی فولادهای شادگان و میانه خواهیم بود که حدود 90 درصد پیشرفت دارند. شریک چینی ما در پروژه پرد این کشور این ادعا را مطرح کرده که این شیوه جدید برای تولید فولاد قابلیت بکارگیری در پروژه بالای 10 میلیون تن را نیز دارد. چرا که در این نوع از تولید فولاد از گازهای مختلف استفاده می‌شود و مصارف آن نیز در زمینه انرژی و گاز پایین است. ضمن اینکه از نظر خلوص نیز کیفیت مناسبی را حاصل می‌کند. بر همین اساس قرار است تیمی از چین به ایران بیاید و تا آن زمان نیز یکی از طرح‌های شادگان یا میانه راه‌اندازی خواهد شد و امیدواریم بازاریابی مناسبی برای این روش تولید فولاد در چین صورت بگیرد.
تاثیر اجرای برجام بر صنعت فولاد کشور را چطور ارزیابی می‌کنید؟
تاثیرات روانی آن از همین الان هم قابل مشاهده است. به هر کجا مراجعه می‌کنیم و هر کس که به ما مراجعه می‌کند، شاهد تاثیر اجرای برجام هستیم و به نظر می‌رسد با توجه به فضای ایجاد شده، درها باز شده است. بسیاری برای مذاکره به ما مراجعه می‌کنند و حتی بسیاری که قبلا جوابگو نبودند الان خودشان به ما مراجعه می‌کنند. منتها باید منتظر ابعاد واقعی اجرایی برجام نیز باشیم و مصوبات مربوط به آن جنبه رسمی پیدا کنند. البته همه به این موضوع امیدوار هستند. اما قطعا از نظر حقوقی و قانونی تا زمانی که برجام به صورت رسمی و کامل اجرا نشود، عملا کسی به صورت جدی وارد سرمایه‌گذاری و کار در ایران نمی‌شود.
نظر شما درباره تدوین بسته‌های سرمایه‌گذاری در سازمان‌هایی مانند ایمیدرو چیست؟ الان در این زمینه یک ضعف اساسی داریم.
اگر از فرصت بدست آمده با برنامه ریزی در جهت زیرساخت‌ها استفاده نکنیم، این فرصت جدید را تبدیل به فرصتی برای خروج از رکود کشورهایی مانند چین و ترکیه می‌کنیم و در واقع به تجار خارجی کمک خواهیم کرد. ما نباید اجازه این اتفاق را بدهیم. البته همه مسئولان خوشبختانه روی این موضوع اتفاق نظر دارند. از سوی دیگر ورود سرمایه‌گذاری خارجی به صنایعی مانند فولاد آن هم با وضعیت فعلی بازار منطقی ندارد اما اگر هم قرار بر جذب سرمایه‌گذاری در این حوزه باشد، زیرساخت‌هایمان مانند بندر اینقدر ضعیف است که به صورت طبیعی سرمایه‌گذاری در این حوزه صرفه ندارد. بنابراین هم‌اکنون سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها پیش شرط بقیه سرمایه‌گذاری‌ها بوده و بلکه خود این سرمایه‌گذاری هم سودده است. شرکت‌های خارجی هم به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های ایران تمایل دارند.
متوسط اجرای پروژههای فولادی در دنیا چقدر است و چرا در ایران اجرای پروژه این قدر طولانی می‌شود؟
متوسط اجرای پروژههای فولادی در دنیا بین 2 تا 3 سال است. البته رکوردهای کمتری هم در این زمینه به ثبت رسیده است. اما اینکه چرا در ایران با تاخیرات زیادی روبرو هستیم، هم به مشکلات ناشی از تحریم مربوط می‌شود و هم بخش عمده‌ای از آن مربوط به بروکراسی اداری است. ما برای هر مرحله از کارهایمان و اخذ مجوزهای جدید با مشکل مواجه هستیم. باید در صدور مجوزها سرعت بخشی شود. از سوی دیگر مدیریت پروژه قوی هم در کشور انجام ندادیم. مدیریت پروژه یعنی اینکه برای هر روز از اجرای پروژه برنامه داشته باشیم. در غیر این صورت اجرای پروژه بسیار گران تمام می‌شود. پروژههای هشت گانه فولادی صرف نظر از مباحث مربوط به مکان‌یابی آنها به دلیل تاخیر زیاد در بهره‌برداری و اجرا با قیمت تمام شده بسیار بالایی راه‌اندازی خواهند شد.
آیا اراده‌ای برای راه‌اندازی طرح‌های فولادی استانی وجود دارد؟
بله، ایمیدرو در این زمینه جزمش عزم است و وزیر هم به همین شکل. عمدتا پروژه‌هایی که به فولاد خوزستان و فولاد مبارکه واگذار شده، پیشرفت کاملا مشهودی داشته است چرا که کار به صاحب تکنولوژی داده شده است و برای آن اراده وجود دارد ولی در همین پروژه‌ها نیز بعضا وقفه‌های ناخواسته‌ای رخ می‌دهد که کار را زمان بر می‌کند. مثلا قطعه‌ای وارد می‌شود و شش ماه در گمرک می‌ماند و ترخیص نمی‌شود.
نظر شما درباره تعرفه‌های فعلی واردات فولاد چیست؟
آنهایی که تعرفه واردات فولاد را افزایش ندادند باید جواب بدهند که چرا این کار را نکردند. به نظر من افزایش تعرفه واردات فولاد در شرایط کنونی ضروری است. البته به صورت طبیعی کسانی که تصمیم‌گیر هستند، همه جوانب را در نظر دارند. به هر حال افزایش تعرفه واردات یک اثر تورمی نیز خواهد داشت ولی بی توجهی محض به افزایش تعرفه فولاد باعث نابودی این صنعت خواهد شد. صنعت فولاد الان نیازمند حمایت است. بسیاری از کشورهای دنیا مانند آمریکا و ترکیه روی واردات فولاد خود تعرفه‌گذاری کرده‌اند. به نظر می‌رسد به افزایش مدیریت شده تعرفه واردات فولاد نیاز داریم تا به مصرف‌کننده هم اجحاف نشود. البته افزایش تعرفه از یک سال پیش تاکنون باید انجام می‌شد و اگر زودتر رخ می‌داد، بهتر نتیجه می‌گرفتیم. اخیرا هم در ماین نیوز اعلام شد که 3 میلیون تن انباشت محصول در انبار فولادسازان ایران وجود دارد. ما در بازار رکود داریم اما همان بازاری را هم که داریم به نظر می‌رسد دودستی تقدیم چین و روسیه کردیم. آنها امکان شکست قیمت را دارند و به همین دلیل اعمال تعرفه بیشتر روی واردات فولاد ضرورت دارد. باید به جای واردات محصولات مصرفی به واردات تکنولوژی، زیرساخت و سرمایه روی بیاوریم.
در پایان آیا نقطه نظر دیگری هم دارید؟
با توجه به پتانسیلی که در MME به عنوان یک شرکت ثبت شده در خارج از کشور داریم و با ارتباطات خوب با سرمایه‌گذاران، بانک‌ها و صاحبان تکنولوژی مجددا اعلام آمادگی می‌کنیم از همه شرکت‌های معدنی و فولادی که هرگونه مساله ای چه در ارتباط با پروژههای قبلی، کاهش مصارف، بحث‌های فنی، و بهینه‌سازی و مهندسی دارند آماده هستیم، به صورت منفرد یا به صورت مشارکت با شرکت‌های خارجی و داخلی بتوانیم پروژههای موردنیاز شرکت‌ها را اجرا کنیم.
گفت‌وگو از علیرضا جعفری نژاد