معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار ، بازار سرمایه را بی نیاز از سیاستگذاری مستقیم دانست و گفت : هرچه قدر سیاست ها و دخالت ها دراین بازار کمتر باشد، نتیجه نهایی بهتر خواهد بود.

علی سعیدی در گفت و گو با پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه (سنا)، تصریح کرد: در واقع، نتیجه سیاست هایی که در تک تک صنایع کشور از جمله دارو، پتروشیمی، فلزات و معادن گذاشته می شود، در بورس دیده می شود.  

وی با اشاره به جایگاه بازار سرمایه در سیاست های کلان تصریح کرد: اگر ما در یک بخش اقتصاد تصمیمی بگیریم و بقیه - از جمله ارکان دولت و نظام های تصمیم گیر و اثرگذار  - همراهی نکنند ، هیچ اتفاق مثبتی رخ نخواهد داد .

عضو هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: امروز برای اینکه بتوانیم اقدام مناسبی انجام دهیم و واقعا به یک سیاست کلان برسیم، نیاز به یکپارچگی و هم کلامی است .

مقایسه آمار تامین مالی بازار سرمایه و بازار پولی صحیح نیست

سعیدی، بخشی از مشکلات فعلی اقتصاد کشور را همچنان مربوط به گروه های سیاستگذار دانست و تاکید کرد: این درست نیست که آمار تامین مالی بازار سرمایه را با بازار پولی مقایسه  کنیم  و به وارد  رقابت با بانک مرکزی شویم و بعد هم هر کدام از دو طرف وانمود کنند که فلان تامین مالی متعلق به ماست .

معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار گفت : در بازار مالی کشور چندگانگی بسیار عجیب و مخربی رخ داده است که هزینه آن را کل نظام خواهد پرداخت. برای مثال وقتی  بانک مرکزی به دنبال آن باشد که استمهالات خود را به عنوان تامین مالی جدید معرفی و سیاست های بازار سرمایه را خنثی کند و از طرفی بازار سرمایه هم شروع به مقابله به مثل کند، خواهید دید که در اقتصاد هیچ تحولی رخ نخواهد داد  .

 

 ترکیه 25  میلیارد دلار صکوک منتشر شده دارد

عضو هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار سپس به حضور در همایشی در ترکیه در سال 2010 اشاره کرد و گفت: آن زمان آغاز جلسات کامسک "کمیته دائمی همکاری های اقتصادی سازمان همکاری اسلامی" برای نهادهای ناظر بود و ما آنجا درخصوص صکوک و کمیته فقهی توضیح دادیم. 

معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار  ادامه داد : امسال که ما در آن جلسه شرکت کردیم، دیدیم که تا اینجا 25 میلیارد دلار صکوک منتشر شده دارند و این از آن جهت که هماهنگی های خیلی خوبی در تمام ارکان آن کشور شکل گرفته ، قابل توجه است .

صکوک 12 هزار میلیارد تومانی به کجا رسید؟

سعیدی اظهار داشت: ما در سال اولی که صکوک را شروع کردیم- یعنی در سال 90 - مجموعه شرکت های تامین سرمایه ما به قرار داد انتشار صکوک معادل 12 هزار میلیارد تومان رسیده بودند ؛ اما از کل این عدد فقط 300 میلیارد تومان آن محقق شد .  

به گفته عضو هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار ، مادامی که در بازار سرمایه در خصوص اقتصاد "بازار پایه" صحبت می کنیم ولی قبل از آن ، سیاست های ما به صنایع دیگر توجه چندانی نداشته باشد، عملا نتیجه ای حاصل نخواهد شد.

وی همچنین با اشاره به فعالیت سازمان بورس در خصوص صندوق پروژه  گفت: آن زمان برای صنعت پتروشیمی و بخش معدن کار می کردیم که بتوانیم پروژه های فراوانی را که به مرحله قبل از بهره برداری رسیده اند از محل ابزار مالکیت - که کار بسیار سختی است-  تامین مالی کنیم. اتفاقا ابزار آن را طراحی می کردیم و داشتیم به موفقیت های خیلی خوبی هم می رسیدیم که مصادف شد با آن اتفاقاتی که همه می دانند و تکرارش شاید زیاد مناسب نباشد .

سعیدی  افزود: در آن زمان سیاست هایی در حال اجرا بود که شما نسبت به آن نقد دارید ؛ از جمله اینکه  اوراق مشارکت بانک مرکزی 16 و نیم درصد بود و صکوک، روی  17 درصد منتشر شد.  یعنی نیم درصد پریمیوم ( سود بیشتر) که این از نظر علمی هم درست است و  بالاخره ریسک یک شرکت با ریسک دولت بسیار  متفاوت است .

وی اظهار داشت: بعد از حول و حوش سه ماه،  بانک مرکزی طی بخشنامه ای نرخ را به 20 درصد رساند.

عضو هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: زمانی که این اتفاق رخ داد، تامین سرمایه های ما دو انتخاب داشتند: یا ورشکستگی مطلق، یا مذاکره با ناشر برای اینکه نرخ را بالا ببرد. موضوعی که ما تقریبا با هیچ متخصصی در دنیا نمی توانیم درباره آن صحبت کنیم .

اقتصاد " بازار پایه " از کدام مسیر می گذرد ؟

سعیدی خاطرنشان کرد: نوسانات نرخ ، بیسیس پوینت ( یکصدم درصد) است. نه 3 درصد و 2 درصد . بنابراین اگر قرار است بانک مرکزی با نرخ های 2 درصد و 3 درصد بازی کند، ما نمی توانیم به اقتصاد " بازار پایه " برسیم. همچنین اگر بازارگردانی به قیمت بازار باشد، مردم متضرر می شوند و دفعه بعد هیچ کس اوراق نمی خرد و اگر هم قرار باشد تامین سرمایه ها از بین بروند که بعد بحران های اقتصادی بزرگ تر به وجود می آید .  

وی سپس ضمن پرداختن به جنبه های تاریخی موضوع گفت: از زمان تاسیس بورس، از مجموع معاملاتی که از سال 46 تا 57 در بورس اتفاق می افتد، از 15 میلیارد تومان، 7میلیارد تومان به اوراق قرضه مربوط است و 8 میلیارد تومان آن هم سهام  بوده است .

عضو هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار  افزود: بانک مرکزی اوایل دهه 40  بود که  اوراق قرضه در فرانکفورت منتشر کرد، ضمن اینکه شرکت هما و  بانک توسعه صنعتی معدنی هم  تامین مالی بین المللی کردند.

وی ادامه داد: البته این فرآیند از سال 58 تا سال 87-86 معلق می ماند و اشتباهی که در سیستم تامین مالی ما از طریق ابزارهای مالی اتفاق می افتد، همین است که تصور می شود نظام بانکی باید اوراق مشارکت منتشر کند؛  در حالی که آن ، اوراق نبوده و  در واقع نوعی سپرده گذاری و وام گیری بوده است  .

سعیدی اضافه کرد: ما شاید به اشتباه اسم آن را  اوراق مشارکت گذاشتیم . چون در واقع تضمین بازخرید به قیمت اسمی در شبکه بانکی بوده است .  از طرفی بالاخره حتی اگر ضمانت بانکی داشته باشد،  ضمانت ، اعتبار را ارتقا می دهد اما  ریسک راحذف نمی کند .

عضو هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در بخش دیگری از این گفتگو با ذکر نمونه ای درخصوص سیاستگذاری در حوزه بازار سرمایه و آسیب های احتمالی آن گفت: ما جایی در جلسه ای بودیم که تمام سیاستگذاران موثر در آنجا  جز یک نفر حضور  داشتند. آنجا قرار بود درخصوص نرخ خوراک پتروشیمی صحبت شود که  دوباره بحث رانت و ... از سوی یکی از مسوولانی که در گذشته در مجموعه نفت بود، مطرح شد.

وی افزود: برای فعالان بازار سرمایه چون اعداد و ارقام و مقدار سوخته شده و تولید شده خیلی واضح است، ممکن است این اتفاقات را طراحی شده تصور کنند و دچار نگرانی شوند .

سعیدی خاطر نشان کرد :  زمانی که یک تصمیم اشتباه گرفته شود، لرزه بر اندام نظام تصمیم گیری این فعالان برای حضور در بازار سرمایه می افتد و به بازار مراجعه نمی کنند یا اگر هم حضور دارند، خارج می شوند(چه از نهاد عمومی و چه از بخش خصوصی ) . آن وقت  هرچه جلسه بگذارید که آقای  سرمایه گذار   بیا و در بورس سرمایه گذاری کن و سهم بخر، وارد نمی شوند .

عضو هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: اگر به یک سیاستگذاری واحد در مجموعه اقتصاد برسیم، آن موقع بازار سرمایه، بانک مرکزی، وزارت نفت، وزارت رفاه، وزارت اقتصاد و تمام این ارکان منتفع می شوند .

معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار  اظهار داشت: مدل هایی که صندوق بین المللی پول یا ببنچ مارک های دنیا به ارائه می دهند ، شاید به درد ما نخورد اما ما یک مدل رشد خوب در اقتصاد داریم که می شود درباره آن صحبت کرد .

رشد اقتصادی 16 درصدی چگونه اتفاق افتاد؟

سعیدی سپس با طرح این سوال که در دهه 40 چه اتفاقی افتاد که به 16 درصد رشد اقتصادی رسیدیم و تورم کل 10 سال 17 درصد شد ، گفت:   یکی از دلایل این اتفاق آن است که افراد  با هم هماهنگ بوده  و تیمی را تشکیل داده اند که فراتر از روابط اداری و سازمانی توانسته اند یک گفتمان صحیح اقتصادی بین خود برقرار کنند .

وی در پایان گفتگو با سنا تصریح کرد:  زمانی که در  سال 49 -50 سازمان برنامه و بودجه تضعیف شد ، این موفقیت ها متوقف شد . بنابراین شاید در تشخیص اینکه چه کسی باید مسوولیت های کلان را به عهده بگیرد، لزوما نباید دنبال بهترین افراد بگردیم. بلکه مهم تر از آن این است که این افراد باید  با هم هماهنگ باشند و با همفکری خود یک تیم اقتصادی حقیقی را شکل دهند .