تاخیر در تحویل لایحه بودجه به مجلس گویا از دولت قبل به دولت یازدهمی‌ها هم سرایت کرده؛ حسن روحانی و تیم کابینه‌اش که در فاصله دو سال اخیر با تحویل به موقع لایحه بودجه به مجلس تحسین منتقدانشان را هم کسب کرده بودند، حالا صحبت از تعویق در ارائه لایحه بودجه 95 به مجلس می‌کنند.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تعادل ، «تحویل لایحه بودجه به دی ماه موکول شد»؛ این کلیت خبری بود که روز گذشته به نقل از مقامات آگاه در دولت در رسانه‌ها منتشر شد. آن هم به فاصله دو روز مانده به زمان قانونی تحویل لایحه بودجه توسط دولت. دولت نهم و دهم در طول هشت سال، قانونمداری خود در رعایت زمان قانونی برای تحویل لایحه بودجه را بارها و بارها زیر سوال برد. موضوعی که هر ساله در آذرماه با انتقاد مجلسی‌ها همراه بود اما هیچ‌گاه این انتقادات احمدی‌نژاد را به رعایت زمان قانونی پایبند نکرد. برخلاف این روند حسن روحانی از همان نخستین سال (بودجه 93) بنا را بر قانونمداری گذاشت و تقریبا در دو سال متوالی لایحه بودجه خود را به موقع تحویل مجلس داد. رییس‌جمهور، لایحه بودجه سال 1393 به عنوان نخستین بودجه دولت یازدهم را 17 آذر ماه (به دلیل همزمانی با تعطیلات با تاخیر دو روزه) و لایحه سال جاری در 16 آذر به مجلس برد. اما حالا قرار است سومین لایحه بودجه دولت یازدهم با تعویق راهی مجلس شود؛ تعویقی که مشخص نیست بازه زمانی آن ابتدای دی ماه خواهد بود یا پایان ماه بعد. گرچه برخی خبرگزاری‌ها به نقل از منابع آگاه مدت تاخیر دولت در تحویل لایحه بودجه را حدودا دو هفته‌یی اعلام کرده‌اند.

لایحه بودجه 95 قرار بود یک‌شنبه (فردا) در هیات دولت بررسی و چارچوب کلی آن به تصویب برسد اما از آن تاریخ به بعد هیچ خبری مبنی بر تصویب آن در هیات دولت منتشر نشد.  با وجود بررسی‌های انجام شده چارچوب بودجه به تصویب هیات دولت نرسیده و به یک‌شنبه هفته آینده (15 آذر) موکول شده است. بر این اساس در صورت نهایی شدن کلیات بودجه در هیات دولت، لایحه به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی برمی‌گردد و اعداد و ارقام آن با توجه به سقف‌های تعیین شده و متغیرهای کلان آن نهایی خواهد شد.

اما تاخیر در تحویل لایحه بودجه از سوی دولت در سال جاری از آنجا بیشتر حائز اهمیت است که در صورت تاخیر بیشتر و بیشتر و موکول شدن این زمان به نیمه یا حتی اواخر دی ماه، می‌تواند روند بررسی آن در مجلس را تا حدودی شتابزده کند. به خصوص آنکه با توجه به دور دهم انتخابات مجلس در اسفندماه، بسیاری از نمایندگان بخشی از زمان خود را به سرزدن بیشتر به حوزه‌های انتخابیه خود و تبلیغات خواهند کرد و این موضوع می‌تواند روند رسیدگی بیشتر و دقیق‌تر جزییات بودجه سال آینده را تحت‌الشعاع خود قرار دهد. اما از سوی دیگر گفته شده بود که قرار است لایحه بودجه 95 براساس برنامه ششم تدوین شود که نهایی نشدن احکام برنامه ششم هم می‌تواند بر تاخیر در تقدیم بودجه به مجلس اثرگذار بوده باشد. البته با همه اینها برخی کارشناسان و نمایندگان تاخیر دولت در تقدیم لایحه را در صورتی که حداکثر محدود به دو هفته باشد چندان مشکل‌زا نمی‌دانند.

  تاخیر دو هفته‌ای مشکل‌زا نیست
ابراهیم نکو، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت‌وگویی با اشاره به مباحث مطرح شده در خصوص تاخیر در ارائه بودجه سال 95 توسط دولت گفت: «دولت یازدهم در ارائه لایحه بودجه به مجلس تقریبا توانسته در زمان موردنظر مجلس خوش قول باشد، اما نکته‌یی که امسال وجود دارد آن است که به دلیل کاهش تبصره‌های دایمی که هرساله مطرح می‌شدند و زمان زیادی را از مجلس می‌گرفتند کاهش دهد. بنابراین دولت، زمان رسیدگی به لایحه بودجه را توانسته با حذف قوانین اضافه تسریع بخشد. تاخیر ایجاد شده از سوی دولت نیز می‌تواند به دلیل ارائه کردن منطقی‌تر لایحه از سوی دولت باشد که البته اگراول دی ماه این لایحه از سوی دولت تقدیم مجلس شود، مشکلی در نحوه رسیدگی ایجاد نخواهد کرد.»

وی درخصوص تقلیل یافتن زمان رسیدگی به لایحه از طرف دولت و مشکلاتی که در این راستا ایجاد خواهد شد، تاکید کرد: «ازطرفی ممکن است به دلیل همزمانی ارائه لایحه بودجه و برنامه ششم توسعه و البته سرکشی نمایندگان به حوزه‌های انتخابیه خود ایجاد شود و حتی برخی جلسات رسیدگی به کلیت بودجه تشکیل نشود؛ اما معتقدم با تدابیر اندیشیده شده، امسال روند بررسی با مشکل روبه‌رو نشود و در زمان مقرر، کلیات آن به تصویبمجلس برسد.»

 نگرانی درخصوص رسیدگی به بودجه وجود ندارد
جمشید پژویان کارشناس اقتصادی هم در این خصوص  گفت: «اگر براساس حدس و گمان‌های رخ داده، دولت یازدهم لایحه بودجه سال 95 در اوایل دی ماه به مجلس ارائه کند، بازهم به دلیل تجربه‌های قبلی در تاخیرهای صورت گرفته و ازطرفی درگیر شدن سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، نمی‌توان به این سازمان خرده گرفت.

از سویی شاید تاخیر رخ داده، دلیلی بر دقت بیشتر در کلیات لایحه است که دولت می‌خواهد امسال لایحه را با واقعیات روز بیشترتطبیق دهد.»

وی تاکید کرد: «این نگرانی در دولت وجود دارد که باتوجه به این موضوع که نمایندگان مجلس درگیر حوزه‌های انتخابیه خود هستند و ممکن است به کلیات لایحه بودجه رسیدگی کافی را نداشته باشند، در جلسات رسیدگی به لایحه دقت کافی را به خرج ندهند؛ اما از آنجا که تقریبا تا خردادماه سال 95، زمان برای جابه‌جایی نمایندگان مجلس وجود دارد.بنابراین حتی در بدترین شرایط هم نمایندگان زمان رسیدگی به لایحه بودجه راخواهند داشت.»

 تاخیر 403 روزه احمدی‌نژاد در تقدیم بودجه
نگاهی اجمالی به دوره هشت ساله دولت سازندگی نشان می‌دهد که بودجه در آن دولت تقریبا به موقع به مجلس می‌رفت، هرچند که به‌طور مثال بودجه سال 1376 حتی زودتر از موعد مقرر و در تاریخ چهارم آذر به مجلس رفت و در 14 بهمن همان سال به تصویب مجلس رسید.

 کارنامه 8 ساله دولت اصلاحات نیز در ارائه لایحه بودجه با تغییراتی همراه بود، به‌طوری‌که تاخیر در ارائه بودجه در دولت وی شتاب و تعداد بیشتری به خود گرفت.

به‌طور مثال بودجه سال 1380، ششم آذر سال 1379 کمی زودتر راهی مجلس شد، اما 3 سال بعدی با تاخیراتی همراه بود. بودجه سال 1381 با 17 روز تاخیر، سال 1382 با 34 روز تاخیر، سال 1383 با 17 روز تاخیر تقدیم مجلس شد. اما احمدی‌نژاد در دوران خود، رکورد تاخیر و ارائه بودجه را به نام خود ثبت کرد. احمدی‌نژاد در مجموع و با درنظر گرفتن تاخیر 51 روزه دولت در ارائه بودجه سال 92 کل کشور، 403 روز تاخیر تقدیم لایحه‌های بودجه سالانه در طول 8 سال فعالیت دولت‌های نهم و دهم داشته است.