وضع تعرفههای وارداتی نوعی حمایت دولت از صنایع تولید داخل کشور تلقی میشود. در واقع دولتها با وضع تعرفه وارداتی سعی میکنند بازار را برای محصولات وارداتی با قیمت کمتر محدود کنند. این موضوع نوعی مبارزه علیه دامپینگی است که از سوی تولیدکنندگان بزرگ فولاد جهان همچون چین انجام میشود.
چین با تولید انبوه فولاد و با قیمتی ارزان، محصولات خود را وارد بازارهای هدف میکند. در نتیجه این اقدام، تولیدکنندگان داخلی به دلیل گران بودن قیمت تمام شده توان چندانی برای رقابت با محصولات چینی یا روسی نداشته و به راحتی بازار را به کشورهای دیگر واگذار میکنند.
توسعه فعالیتهای معدنی کشور در گرو بهرهگیری از توان بخش خصوصی است، این موضوع از دیدگاه برخی کارشناسان با فعالسازی معادن کوچک مقیاس محقق میشود، هرچند بسیاری از معادن بزرگ مقیاس هماکنون با استفاده از توان اجرایی پیمانکاران خصوصی به تولید و فرآوری میپردازند.
در کشور بیش از ۵۵۰۰ معدن با مقیاسهای متفاوت وجود دارد که براساس اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت تنها ۱۰ معدن در کلاس بینالمللی قرار دارد و اگر معدنکاران به دنبال ورود به بازارهای بینالمللی و رقابت با تولیدکنندگان بزرگ هستند باید بهدنبال ایجاد معادن بزرگ باشند تا هزینههای سربار را به حداقل برسانند.
در سالهای اخیر رکود بر بازار جهانی فولاد سایه افکنده به طوری که بسیاری از تولیدکنندگان بزرگ فولادی میزان تولید فولاد خام خود را کاهش دادهاند، این در حالی است که ایران با رشد ۵/۱ درصدی تولید فولاد خام رو به رو بوده و در سال ۲۰۱۴ میلادی در رتبهبندی فولادسازان جهان به جایگاه چهاردهم دستیافته است و بالاترین رقم تولید را در بین کشورهای خاورمیانه به خود اختصاص داده است.اینکه با وجود روند کاهشی فولاد در بازارهای جهانی، ایران روند افزایشی را طی کرده چه عواملی میتواند داشته باشد؟
زغالسنگ یکی از قدیمیترین سوختهای مورد استفاده بشر است و از انقلاب صنعتی به بعد نقش برجستهتری در جهان پیدا کرده و بسیاری از پیشرفتهای صنعتی و فناوری مدیون این ماده معدنی است.
با این حال، امروزه نقش این سوخت در جهان رو به کاهش است و نسبت به گذشته اهمیت کمتری پیدا کرده که از مهمترین دلایل این موضوع آلاینده بودن زغالسنگ و فشار فعالان زیستمحیطی و موسسههای بینالمللی برای کاهش آن بوده است. در هر صورت هنوز هم زغالسنگ استخراج شده و روشهای جدیدی برای بهرهبرداری از ذخایر آن در جهان مطرح میشود. درحال حاضر ۲ روش متداوال برای استخراج زغالسنگ، استخراج زیرزمینی و استخراج سطحی است. دو روشی که هرکدام موافقان و مخالفان خود را دارند.
۱۰ سال قبل، اسحاق جهانگیری وزیر صنایع و معادن دولت اصلاحات، پیشنهاد تدوین استراتژی صنعتی را به همراه مسعود نیلی به دولت ارائه کرد اما با تغییر دولت و روی کارآمدن دولت نهم تدوین و اجرای استراتژی صنعتی در کشور صرفا در حد یک پیشنهادباقی ماند
تا اینکه این بحث دوباره در دولت یازدهم مطرح و استراتژی صنعتی تدوین شد، هر چند هنوز این استراتژی، نهایی نشده است.
قائم مقام مدیرعامل شرکت فولاد ناب تبریز از تجهیز و مدرنیزاسیون خطوط تولید در راستای تامین هر چه بهتر نیاز بازار و افزایش خودکفایی داخلی در زمینه تولید محصولات فولادی خبر داد.
کریم رحیمی اظهار کرد: فولاد ناب تبریز پس از تجهیز کامل خطوط تولید خود به مدرنترین تکنولوژی روز دنیا قادر خواهد بود طیف وسیعی از مقاطع فولادی اعم از نبشی، ناودانی و تیرآهن را در وزنهای سبک، متوسط و سنگین بر حسب استانداردهای جهانی برای مصارف صنعتی، نفت و گاز، توزیع و انتقال نیرو و ساختمانی تولید کند.
تازه ترین گزارش عملکرد وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان میدهد در سال 93 تعداد مجوز نمایندگیهای خارجی 70 درصد، تعداد پروانههای اکتشافی 50 درصد و شمار مجوزهای برداشت از معادن حدود 30 درصد نسبت به سال 92 کاهش یافته است.
هفته گذشته با آغاز ماه رمضان که از آن به فصل استراحت فعالیتهای ساختمانسازی و به تبع کاهش دادوستد مصالح ساختمانی از جمله فولاد تعبیر میشود، در نوع خود یکی از راکدترین هفتههای معاملاتی برای فعالان بازار آهن رقم خورد.
مشاور هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه (میدکو) با رد وجود هرگونه انحصاری در بازار فولاد مطرح کرد: شورای رقابت نمیتواند بازار فولاد را بازار انحصاری خطاب کند.
مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه گفت: برخی مشکل کمبود آب زایندهرود را به فولاد مبارکه و ذوب آهن ارتباط می دهند در حالی که فولاد مبارکه تنها یک درصد ظرفیت آب زایندهرود را مصرف می کند.
بهرام سبحانی اظهار کرد: زمانی که موضوع خشکسالی به میان می آید تمام توجهات به سمت صنایع جلب می شود، در حالی که باید بر روی مصرف کشاورزی متمرکز شوند.
او عنوان کرد: با وضعیت کنونی بیم آن میرود که صنعت فولاد آسیب ببیند و در این راستا همان طور که در گذشته دولت بلافاصله به درخواست تولیدکنندگان فولاد پاسخ داد و تعرفه 15 درصدی را وضع کرد اکنون نیز انتظار می رود دولت تعرفه موثری را در این زمینه اتخاذ کند.
قیمتهای سنگآهن وارداتی در 33 بندر اصلی چین در هفته گذشته به دلیل افت تقاضا کاهش یافت.
بر اساس گزارشی از چایناماینینگ، این خبر نشان میدهد که در هفته منتهی به 22 ژوئن، شاخص قیمت برای سنگآهن وارداتی با عیار 62 درصد با چهار واحد کاهش نسبت به هفته قبل آن به 61 واحد تنزل پیدا کرد.
کاهش تقاضای فصلی آهنآلات در ماه رمضان موجب شده تا این روزها رکود بازار آهن بیش از گذشته حس شود. قرار داشتن در روزهای گرم سال که با ماه رمضان نیز پیوند خورده، کاهش فعالیتهای ساختمانسازی و از طرفی رکود فراگیر در سایر بازارهای کالایی روزهای سختی را برای فعالان بازار و واحدهای فولادی رقم زده است بهطوری که کاهش قیمتهای اعلامی نیز کمتر کمکی به ترغیب خریداران برای حضور جدیتر در بازار نمیکند.
توافق هستهای دورنمای مثبتی را برای بخش معدن به تصویر کشیده است. از این روکارشناسان معتقدند پیش از رفع تحریمها دولت و بنگاههای اقتصادی بخش خصوصی باید آمادگی این را پیدا کنند که ظرفیتهای همکاری با شرکتهای خارجی را افزایش دهند و با جلب اطمینان آنها رونق را برای بخش معدن کشور به ارمغان بیاورند.
ایران با وجود در اختیار داشتن ذخایر فراوان مواد معدنی، در سالهای اخیر برای جذب سرمایهگذار خارجی در این بخش با مشکلات و موانع بسیاری روبهرو بوده است.
اما با تحرکات سیاسی در فضای بینالمللی تلاش میکند تا بار دیگر ظرفیتهای معدنی موجود در کشور را به سرمایهگذاران و فعالان بزرگ معدنی جهان معرفی کند. از سویی دیگر وجود جذابیتهای معدنی در ایران سرمایهگذاران خارجی را بر آن داشته تا مطالعات خود را درباره ذخایر معدنی ایران افزایش دهند.
فعالیتهای معدنی چالشهای خاص خود را دارد اما در مقابل راهکارهای بسیاری برای آن تعریف شده که در صورت بکارگیری آنها کاهش یا حتی رفع موانع را به همراه داشته و باعث رونق فعالیتهای معدنکاری میشود. یکی از مشکلات موجود در بخش معدن ایران مربوط به حساسیتهای اجتماعی است که از سوی بومیهای منطقه برای بهرهبرداران معدنی اتفاق میافتد.