نگاهی به کارنامه بخش معدن در دولت یازدهم نشان می دهد که معادن کشور حرکت روبه رشدی را در سال گذشته داشته به گونه ای که رشد اقتصادی 9.8 درصدی را ثبت کرده لذا اکنون و در شرایط پساتحریم هیاتهای تجاری ،صنعتی و معدنی اروپایی از حضور در این بخش استقبال می کنند.

مطالعات نشان می دهد ایران با داشتن حدود یک درصد جمعیت جهان، نزدیک به هفت درصد ذخایر کشف شده معدنی را در اختیار دارد و این ثروت عظیم در مرحله اکتشافات سطحی به غیر از زغال سنگ حاصل شده و در سایر مواد معدنی تاکنون ذخایر زیرزمینی استخراج نشده است.

 
وجود 68 نوع ماده معدنی در کشورمان به اثبات رسیده و از 57 میلیارد تن ذخیره اکتشافی، حدود 37 میلیارد تن آن ذخیره قطعی است که به این ترتیب جمهوری اسلامی ایران از نظر میزان ذخیره شناسایی شده در بین 15 کشور شاخص جهانی جای گرفته است.

 
وزارت صنعت، معدن و تجارت در گزارش خود در ارتباط با نرخ رشد اقتصادی برمبنای سال پایه 1383 آورده است، رشد اقتصادی کل در سال گذشته سه درصد، سال 92 منفی 1.9 درصد و سال 91 به میزان منفی 6.8 درصدی اعلام شد.

 
گروه صنایع و معادن نیز در سال گذشته رشد پنج درصدی داشت، درحالی که برای سالهای 92 و 91 به ترتیب منفی 2.9 و منفی 6.4 درصد ذکر شده بود.
رشد اقتصادی صنعت در سال گذشته 6.7 درصد اعلام شد اما در سالهای 92 و 91 به ترتیب منفی 3.9 و منفی 8.5 درصد به ثبت رسیده بود که حرکت جهشی را در این زمینه نشان داد.

 
بالاترین رشد اقتصادی سال گذشته در بخش معدن با میزان 9.8 درصدی ذکر شد و این درحالی است که سالهای 92 و 91 به ترتیب 0.9 و منفی 2.5 درصد را به ثبت رسانده بود.

 
وزارتخانه یاد شده در بررسی عملکرد سه ماهه سال جاری نسبت به دوره مشابه در سال گذشته آورده است، اغلب محصولات منتخب با رشد منفی و یا با رشد مثبت بسیار کم روبرو شده اند، اما نکته امیدوارکننده در این بخش می تواند رشد تولیدات انواع خودرو سواری ، محصولات پتروشیمی و فولاد خام است که با در نظر گرفتن سهم بالای این سه قلم کالای استراتژیک در ارزش افزوده بخش صنعت می توان انتظار داشت که رشد صنعت در سه ماهه اول سال جاری کماکان مثبت باشد.

 
چنانچه روند رشد صعودی سال گذشته متوقف شود (رشد بخش صنعت در سال 93 برابر با 6.7 درصد بود) که نگران کننده است و با کاهش تدریجی تولیدات، صنعت کشور با رشد منفی مواجه خواهد شد.

 
سیاستهای دولت تدبیر و امید در زمینه خروج غیرتورمی از رکود، تمرکز عمده در بخش تولید یا همان عرضه است و سیاستهای تعریف شده در بخش تقاضا تاکنون بصورت جدی اجرا نشده و به نظر می رسد دلیل عمده کاهش تولید محصولات منتخب صنعتی مربوط به بخش تقاضا می شود که با تحریک درست این بخش می توان انتظار داشت که تولید محصولات منتخب از روند کاهش خارج شوند و راهکار اساسی و اثربخش، تحریک تقاضا و اجرای برنامه های توسعه صادرات است.

 
نکته قابل توجه از دیدگاه وزارت صنعت، معدن و تجارت با ادامه روند کنونی احتمال بازگشت به دوران رکود بسیار زیاد است که عمق آن بیشتر از قبل خواهد شد.

صادرات - واردات

 
طی سه ماهه اول سال جاری صادرات غیرنفتی ایران به میزان 25 میلیون و 61 هزار تن به ارزش 10 میلیارد و 867 میلیون دلار ثبت شد که در مقایسه با دوره مشابه در سال 93 از نظر وزن و ارزش به ترتیب کاهش 4.1 و 10 درصدی را نشان می دهد.

 
در عین حال میزان واردات در سه ماهه ابتدایی امسال به میزان هشت میلیون و 845 هزار تن گزارش شد که ارزش آن بالغ بر 10 میلیارد و 347 میلیون دلار بود که در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته از لحاظ وزن و ارزش به ترتیب 7.3 و 15.5 درصد افت داشت.

 
برپایه جدول آمار صادرات قطعی به تفکیک میعانات گازی، محصولات پتروشیمی و سایر کالاها بجز نفت و گاز و تجارت چمدانی نشان می دهد که میعانات گازی صادره در سه ماهه ابتدایی امسال به میزان 6 میلیون و 195 هزار تن ارزش دو میلیارد و 629 میلیون دلار بود که در مقایسه با عملکرد دوره مشابه در سال 93 از نظر وزن 4.9 درصد افزایش اما به لحاظ ارزشی 32.5 درصد کاهش یافت.

 
همچنین محصولات پتروشیمی صادراتی در دوره مورد بررسی امسال به 6 میلیون و 263 هزار تن رسید که ارزش آن بالغ بر سه میلیارد و 623 میلیون دلار بود و در مقایسه با سه ماهه نخست سال گذشته از نظر وزن و ارزش به ترتیب رشد 53.9 و 11.6 درصدی را ثبت کرد.

 
سایر کالاهای صادراتی نیز در سه ماهه اول امسال به وزن 12 میلیون و 602 هزار تن صادر شد که ارزش آن بالغ بر چهار میلیارد و 615 میلیون دلار بود که در مقایسه با سه ماهه نخست سال گذشته از نظر وزن و ارزش به ترتیب 22.1 و 6.3 درصد افت نشان می دهد.

ترکیب ارزشی صادرات

 
ارزش صادرات صنعت در سه ماهه اول امسال سه میلیارد و 564 میلیون و 400 هزار دلار بود که در مقایسه با سه ماهه نخست 93 رشد دو درصدی داشت.

 
پتروشیمی در دوره مورد بررسی این گزارش از نظر ارزش صادرات به رقم سه میلیارد و 623 میلیون دلار رسید که نسبت به سه ماهه اول 93 افزایش 11.6 درصدی دارد.

 
ارزش صادرات معدنی در سه ماهه ابتدایی 94 به رقم 143 میلیون دلار رسید که در مقایسه با دوره مشابه در سال گذشته کاهش 64.5 درصدی نشان می دهد.

 
همچنین ارزش صادرات کشاورزی در دوره این گزارش 847 میلیون دلار بود که نسبت به عملکرد سه ماهه آغازین سال 93 کاهش 12.1 درصدی دارد.

 
ارزش فرش و صنایع دستی صادراتی طی سه ماهه اول امسال 60 میلیون و 600 هزار دلار اعلام شد که در مقایسه با مدت مشابه در پارسال کاهش 9.6 درصدی را ثبت کرد.

 
صادرات از طریق بازارچه های مرزی نیز در دوره مورد بررسی این گزارش به میزان 91 میلیون دلار بود که نسبت به سه ماهه ابتدایی سال 93 کاهش 2.2 درصدی را رقم زد.

ترکیب ارزشی واردات

 
براساس جدول ترکیب ارزشی واردات به تفکیک نوع مصرف در دوره سه ماهه اول امسال، مواد اولیه و واسطه ای، کالاهای سرمایه ای ، مصرفی و سایر کالاهای طبقه بندی نشده در این مدت مورد بررسی قرار گرفته، میزان مواد اولیه و واسطه ای وارداتی بالغ بر 6 میلیارد و 539 میلیون دلار بود که نسبت به سه ماهه ابتدایی 93 افت 17.4 درصدی داشت.

 
کالای سرمایه ای وارداتی نیز در این مدت به رقم یک میلیارد و 910 میلیون دلار رسید که در مقایسه با عملکرد فصل بهار 93 کاهش هشت درصدی را ثبت کرد.

 
ارزش کالاهای مصرفی وارداتی در سه ماهه نخست امسال یک میلیارد و 313 میلیون دلار اعلام شد که در مقایسه با عملکرد دوره مشابه در سال 93 به میزان 19.8 درصد افت نشان می دهد.

شاخص بورس

 
وزارت صنعت، معدن و تجارت در گزارش خود به وضعیت شاخص بورس در سه ماهه ابتدایی امسال پرداخته و می افزاید، فروردین ماه شاخص بورس 67 هزار و 940 واحد بود، اردیبهشت ماه به 64 هزار و 564 واحد رسید و خرداد 63 هزار و 133 واحد ثبت شد.

 
همچنین شاخص صنعت در بورس، ماههای فروردین، اردیبهشت و خرداد ماه 94 به ترتیب 55 هزار و 578 واحد، 52 هزار و 964 واحد و 51 هزار و 994 واحد قید شده است.

طلا

 
متوسط قیمت ماهیانه طلای ایران به ازای هر گرم در سه ماهه امسال نیز مورد بررسی قرار گرفته بطوری که در فروردین 980 هزار و 248 ریال بود، اردیبهشت 967 هزار و 358 ریال و در خرداد 941 هزار و 224 ریال ثبت شده است.

 دلار

 
متوسط نرخ دلار آمریکا در فروردین 94 بالغ بر 33 هزار و 140 ریال اردیبهشت 33 هزار و 184 ریال و در خرداد ماه 33 هزار و 25 ریال ذکر شد.

 
همچنین متوسط روند نرخ ارز ماهانه مرجع در فروردین 94 به میزان 28 هزار و 156 ریال، اردیبهشت 28 هزار و 433 ریال و خرداد ماه 28 هزار و 943 ریال قید شده است.

آمار جواز تاسیس و پروانه بهره برداری

 
مطابق آمار اعلامی در رابطه با عملکرد سه ماهه نخست امسال تعداد جوازهای تاسیس صادره از سوی وزارتخانه یاد شده به رقم سه هزار و 667 فقره رسید که در مقایسه با سه ماهه سال 93 که رقم سه هزار و 871 فقره بود، کاهش 5.3 درصدی را نشان می دهد.

 
سال 93 کل واحدهایی که برای آنها جواز تاسیس صادر به رقم 18 هزار و 680 واحد رسید که پیش بینی اشتغال این واحد ها 433 هزار و 563 نفر اعلام شد.

 
جوازهای تاسیس صادره در سطح کشور برپایه جدول آماری وزارت صنعت، معدن و تجارت با احتساب 31 استان همراه با جنوب کرمان، مناطق آزاد ارس، اروند، انزلی، چابهار و ماکو منظور شده است.

 
براساس آمار سه ماهه نخست سال جاری از بین سه هزار و 667 فقره جواز تاسیس صادره در سطح کشور بیشترین سهم با 15.1 درصد مربوط به استان آذربایجان شرقی است و خراسان رضوی هم با رقم 8.4 درصدی جایگاه بعدی را دارد.

 
طی دوره مورد بررسی سرمایه جوازهای تاسیس که در مجموع 217 هزار و 813 میلیارد و 900 میلیون ریال بود، استان هرمزگان با رقم 41 هزارو 763 میلیارد و 900 میلیون ریال بیشترین مقدار را از آن خود ساخت و بیشترین میزان اشتغال پیش بینی شده مربوط به استان آذربایجان شرقی با 11 هزار و 525 نفر است.

 
طی سه ماهه ابتدایی امسال تعداد سه هزار و 667 فقره جواز تاسیس در کل کشور از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت صادر شد که بیشترین آن در رشته فعالیت محصولات غذایی و آشامیدنی ها با 610 فقره و بیشترین سرمایه گذاری محقق شده به میزان 57 هزار و 360 میلیارد و 500 میلیون ریال در گروه ساخت مواد و محصولات شیمیایی بود.

 
پروانه های بهره برداری صنعتی ایجادی در سه ماهه نخست امسال 618 فقره شد که در مقایسه با 677 فقره صادره در سال 93 کاهش 8.7 درصدی را ثبت کرد.

آمار گواهی کشف

 
آمار گواهی کشف در دوره سه ماهه سال جاری به میزان 171 فقره بود که نسبت به 187 فقره سال 93 کاهش 8.6 درصدی داشت.

 
طی سه ماهه اول امسال 108 فقره پروانه اکتشاف صادر شد که درمقایسه با تعداد 152 فقره سه ماهه ابتدایی سال 93 کاهش 28.9درصدی را نشان می دهد.

 
سال گذشته 949 فقره گواهی کشف صادر شد که در مقایسه با سال 92 رشد 7.2 درصدی را نشان می دهد و میزان گواهی های صادره سال 92 تعداد 885 فقره بود.

 
تعداد پروانه های اکتشاف صادر شده برای معادن در سال 93 رقم یکهزار و 72 فقره بود که نسبت به تعداد دو هزار و 142 فقره سال ماقبل افت 50 درصدی داشت.

پروانه بهره برداری معدن

 
شمار پروانه بهره برداری معدن در دوره سه ماهه نخست امسال به 115 فقره رسید که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته که رقم 196 فقره بود کاهش 41.3 درصدی را ثبت کرد.

 
مطابق جدول آماری وزارتخانه مزبور در دوره سه ماهه ابتدایی امسال تعداد 618 پروانه بهره برداری جدید در کل کشور صادر شد که از این تعداد بیشترین واحدی که به بهره برداری رسیده در رشته فعالیت سایر محصولات کانی غیرفلزی به تعداد 91 فقره و بیشترین سرمایه گذاری تحقق یافته سه هزار و 175 میلیارد و 400 میلیون ریال در گروه کک و فرآورده های حاصل از نفت بود.

 
آمار پروانه های بهره برداری و مجوز برداشت نیز در سال گذشته در مقایسه با سال 92 کاهش داشت، بطوری که تعداد پروانه های بهره برداری سال گذشته 988 فقره بود در حالی که سال 92 این میزان یکهزار و 25 فقره ثبت شده بود.

 
همچنین مجوزهای صادره برای برداشت از معادن در سال 93 به رقم یکهزار و 263 فقره رسید، درحالی که سال 92 این رقم یک هزار و 769 فقره بود. مجوز برداشت صادره در سه ماهه ابتدایی سال جاری برابر با 215 فقره بود که در مقایسه با تعداد 357 فقره سه ماهه اول سال گذشته کاهشی به میزان 39.8 درصد را نشان می دهد.

 
وزارت صنعت، معدن و تجارت اطلاعات پروانه اکتشاف، گواهی کشف و پروانه بهره برداری سال جاری را از سایت کاداستر استخراج کرده و پروانه های بهره برداری معدن در این گزارش شامل پروانه های تمدیدی و جدید می شود.

 
وزارتخانه مزبور در گزارش خود خاطرنشان ساخته که کاهش شاخص های معدن ناشی از سیاست گذاری جدید برای اقتصادی ساختن ایجاد معادن بزرگ است.

میزان اشتغال

 
میزان اشتغال تعریف شده در قالب جواز تاسیس صادره در دوره سه ماهه نخست امسال تعداد 77 هزار و 954 نفر ذکر شده که در مقایسه با سه ماهه اول 1393 کاهش 17 درصدی را نشان می دهد. شمار اشتغال پیش بینی شده در چارچوب تعداد جواز تاسیس صادره در دوره سه ماهه ابتدایی سال گذشته 93 هزار و 928 نفر بود.

 
علاوه برآن برای پروانه های بهره برداری صنعتی ایجادی در سه ماهه اول امسال تعداد اشتغال 9 هزار و 83 نفر پیش بینی شده که در مقایسه با 10 هزار و 611 نفر طی دوره مشابه در سال گذشته کاهش 14.4 درصدی دارد.

سرمایه گذاری

 
میزان سرمایه پیش بینی شده در چارچوب جوازهای تاسیس در مدت سه ماهه اول امسال 217 هزار و 813 میلیارد و 900 میلیون ریال بود که نسبت به مدت مشابه در سال 93 که رقم 335 هزار و 329 میلیارد و 900 میلیون ریال بود کاهش 35 درصدی ثبت شد.

 
سرمایه پیش بینی شده برای پروانه های بهره برداری صنعتی ایجادی در سه ماهه اول 94 برابر با 17 هزار و 133 میلیارد و 500 میلیون ریال بود که نسبت به رقم 14 هزار و 866 میلیارد و 200 میلیون ریال سه ماهه ابتدایی پارسال افزایش 15.2 درصدی داشت.

حقوق دولتی معادن

 
آمار سه ماهه نخست امسال نشان می دهد میزان حقوق دولتی وصول شده از معادن بالغ بر 923 میلیارد و 304 میلیون ریال بود که در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته که رقم 709 میلیارد و 984 میلیون ریال بود، رشد 30 درصدی را نشان می دهد.

 
سال 93 پیش بینی وصول حقوق دولتی معادن رقم یک هزار و 800 میلیارد تومان بود که از این میزان 519 میلیارد و 550 میلیون و 800 هزار تومان وصول شد که در مقایسه با سال 92 کاهش 12.4 درصدی داشت. بیشترین حقوق وصول شده در سال 93 مربوط به استان کرمان به میزان 171 میلیارد و 331 میلیون تومان بود.

 
سال 92 مجموع حقوق دولتی وصول شده از معادن 593 میلیارد و 412 میلیون و 600 هزار تومان بود.

آمار تولیدات منتخب صنعت و معدن

 
تولید فولاد خام طی سه ماهه نخست سال جاری به رقم چهار میلیون و 317 هزار و 38 تن رسید که در مقایسه با عملکرد مدت مشابه در سال 93 رشد 6 دهم درصدی داشت و تولیدات فولادی نیز در این مدت چهار میلیون و 86 هزار و 205 تن شد که نسبت به سه ماهه ابتدایی سال 93 کاهش 8.3 درصدی را ثبت کرد.

 
سال گذشته فولاد خام تولیدی به 16.6 میلیون تن رسید که نسبت به سال 92 رشد هفت درصدی را نشان داد. میزان تولیدات فولادی سال 93 بالغ بر 16.9 میلیون تن بود که در مقایسه با سال 92 رشد دو درصدی را به ثبت رساند.

 
کاتد مس تولیدی در دوره این گزارش به رقم 45 هزار و 54 تن رسید که نسبت به عملکرد سه ماهه آغازین سال گذشته افت 5.3 درصدی را نشان می دهد.
آمار سال گذشته نشان داد تولید مس کاتد به رقم 194 هزار تن رسید که در مقایسه با تولید 189 هزار تنی سال 92 رشد سه درصدی داشت.

 
در سه ماهه اول امسال 78 هزار و 762 تن شمش آلومینیوم تولید شد که نسبت به عملکرد سه ماهه ابتدایی 93 رشد 4.5 درصدی یافت. سال گذشته تولید این فلز استراتژیک 287 هزار تن بود که در برابر 299 هزار تن تولید سال 92 افت چهار درصدی داشت.

 
سنگ آهن تولید شده در سه ماهه نخست امسال به رقم هفت میلیون و 672 هزار و 743 تن رسید که نسبت به عملکرد دوره مشابه در سال گذشته افت 4.4 درصدی دارد. میزان سنگ آهن تولید شده در سال گذشته 65 میلیون تن اعلام شد که در مقایسه با سال 92 افزایش پنج درصدی را نشان داد.

 
سیمان تولیدی در سه ماهه اول 94 به 15 میلیون و 774 هزار تن رسید که در مقایسه بادوره مشابه در سال گذشته 12.5 درصد افت به دنبال داشت. سال گذشته 67 میلیون تن سیمان تولید شد که در مقایسه با عملکرد سال 92 از چهار درصد کاهش برخوردار شد.

 
تولید شیشه جام، ظروف شیشه ای، ظروف چینی و چینی بهداشتی طی سه ماهه نخست امسال به ترتیب 291 ، 128 ، 12.8 و 20هزار تن اعلام شد که نسبت به عملکرد دوره مشابه در سال گذشته به ترتیب افزایش 22 ، 19.9 ، 13.3 و 7.5 درصدی داشت.

 
سال گذشته میزان تولید شیشه جام، ظروف شیشه ای، ظروف چینی و چینی بهداشتی به ترتیب یک میلیون و 221 هزار تن ، 518 ، 50 و 98 هزار تن قید شده بود که در مقایسه با آمار تولید این اقلام در سال 92 به ترتیب دو درصد، دو ، هفت و 11 درصد رشد داشت.

 
طی سه ماهه آغازین سال جاری 243 هزار و 522 دستگاه انواع خودرو سواری تولید شد که نسبت به عملکرد دوره مشابه در سال گذشته 26.6 درصد رشد نشان داد.

 
سال 93 انواع خودرو سواری تولید شده به رقم 974 هزار دستگاه رسید که نسبت به عملکرد سال 92 رشد 56 درصدی را ثبت کرد. تولید وانت طی این مدت 15 هزار و 204 دستگاه بود که افت 50.9 درصدی را نسبت به عملکرد سال 93 نشان می دهد، تولید وانت در سال 93 برابر با 152 هزار دستگاه بود که در مقایسه با سال 92 شد 45 درصدی را کسب کرد.

 
تولید اتوبوس و مینی بوس نیز در مجموع 307 دستگاه طی سه ماهه اول سال جاری بود که در مقایسه با سه ماهه نخست سال گذشته رشد 19.4 درصدی یافت. سال 93 تعداد 600 دستگاه اتوبوس و مینی بوس تولید شد که نسبت به عملکرد سال 92 رشد 15 درصدی نشان می دهد.

 
همچنین میزان روغن نباتی تولیدی طی سه ماهه اول امسال 367 هزار و 238 تن بود که نسبت به دوره مشابه در سال 93 افزایش 0.3 درصدی داشت.
سال 93 به میزان یک میلیون و 476 هزار تن روغن نباتی تولید شد که در مقایسه با عملکرد سال 92 افزایش سه درصدی را ثبت کرد.

 
میزان پودر شوینده تولیدی در سه ماهه اول امسال 136 هزار و 127 تن بود که در مقایسه با رقم سه ماهه نخست سال گذشته افت 15.7 درصدی نشان داد.
سال 1393 بالغ بر 633 هزار تن پودر شوینده تولید شد که در مقایسه با عملکرد سال 92 کاهش 13 درصدی را به دنبال داشت.

 
لاستیک خودرو تولیدی در مدت سه ماهه اول 94 برابر با 47 هزار و 419 تن بود که در مقایسه با دوره مشابه در پارسال افت 15 درصدی داشت، درعین حال سال گذشته 225 هزارتن لاستیک خودرو تولید شد که نسبت به عملکرد سال 92 از سه درصد رشد برخوردار بود.

 
تولید فرش ماشینی در مدت سه ماهه آغازین امسال 19 میلیون و 462 هزار مترمربع بود که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 0.3 درصد افزایش یافت، سال گذشته میزان تولید این کالا 87 میلیون و 200 هزار مترمربع بود که نسبت به عملکرد سال 92 به میزان هشت درصد افزایش داشت.

 
انواع تلویزیون تخت تولیدی در سه ماهه اول امسال به رقم 311 هزار و 327 دستگاه رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال 93 کاهش 33.3 درصدی را ثبت کرد. سال 93 تولید انواع تلویزیون در سطح کشور یک میلیون و 921 هزار دستگاه ثبت شد که نسبت به عملکرد سال 92 رشد 20 درصدی داشت.

 
طی سه ماهه آغازین سال جاری 188 هزار و 22 دستگاه یخچال و فریزر در کشور تولید شد که در مقایسه با دوره مشابه در سال گذشته کاهش 35.5 درصدی را نشان می دهد. یخچال و فریزر تولیدی در سال گذشته به میزان یک میلیون و 344 هزار دستگاه رسید که نسبت به عملکرد سال 92 رشد 35 درصدی را ثبت کرد.

 
سه ماهه ابتدایی امسال تولید ماشین لباسشویی به رقم 108 هزار و 600 دستگاه بالغ شد که در مقایسه با عملکرد مدت مشابه در سال 92 افت 48.3 درصدی را به دنبال داشت. سال گذشته 824 هزار دستگاه ماشین لباسشویی به تولید رسید که در مقایسه با سال 92 افزایش هشت درصدی را نشان می دهد.

 
کولر آبی تولیدی در مدت سه ماهه اول امسال 418 هزار و 200 دستگاه گزارش شد که این رقم در مقایسه با سه ماهه آغازین سال 93 افزایش 1.9 درصدی داشت. تولید کولر آبی در سال گذشته به 760 هزار دستگاه رسید و در مقایسه با رقم 912 هزار دستگاه تولید شده در سال 92 به میزان 17 درصد کاهش یافت.

استیل پدیا |  مرجع خبر و تحلیل صنعت فولاد ایران و جهان