دست‌به‌دست شدن حواله‌هایی که نقد نمی‌شوند
در شرایطی که محصولات تولیدی بسیاری از کارخانه‌های فولادی در انبارها دپو شده و تقاضایی برای خرید تولیدات آنها در بازار وجود ندارد، بدهی فولادسازان به سنگ‌آهنی‌ها نیز بر مشکلات موجود افزوده است.
به گزارش استیل پدیا، به گفته سنگ‌آهنی‌ها پرداخت نشدن بدهی فولادی‌ها ناشی از وضعیت رکود در بازار و نبود تقاضا برای خرید محصولات نهایی است در این بین فولادسازان نیزمعتقدند فعالیت سنگ‌آهنی‌ها و فولادی‌ها به یکدیگر وابسته است و این موضوع باید بدون دخالت دولت و با توافق هر دو طرف برطرف شود. مدیرعامل سنگ‌آهن چادرملو گفته است فولادسازان ۱۲۰۰میلیارد تومان به این شرکت و به همین میزان به گل‌گهر و سنگ‌آهن مرکزی بدهکار هستند و باعث ایجاد مشکل برای سنگ‌آهنی‌ها در پرداخت حقوق دولتی و مالیات به دولت شده‌اند.
به گفته محمود نوریان فروش به شرکت‌های فولادی به صورت نقدی انجام می‌شود. براین اساس در طول سال‌های فعالیت خود با آنها، همواره از شرکت‌های فولادی مطالبه داشته‌ایم. از این رو حساب بدهی‌های آنها برای ما باز است و مطالبات ما از این شرکت‌ها به صورت تدریجی پرداخته می‌شود.
کاهش تقاضا در بازار
کمبود تقاضا منجر شده تا فولادسازان با دپوی فولاد در کارخانه‌ها مواجه شوند و این امر از میزان فروش آنها کاسته است بنابراین تاکنون بدهی‌های خود را به سنگ‌آهنی‌ها پرداخت نکرده‌اند از این رو پیشنهاد می‌شود که محصولات فولادی در پروژه‌ها مورد استفاده قرار گیرد تا مطالبات سنگ‌آهنی‌ها نیز پرداخته شود. در همین زمینه یکی از فعالان صنعت فولاد درباره پرداخت بدهی فولادسازان به سنگ‌آهنی‌ها اظهار کرد: محصولات فولادسازان به فروش نمی‌رود و تقاضا برای خرید تولیدات آنها وجود ندارد با این حال فولادسازان نمی‌توانند خط تولید خود را متوقف کنند از سوی دیگر نیز معدنی‌ها نمی‌توانند محصولات تولیدی خود را نگه دارند و به فولادسازان نفروشند.
محمد ابکا تصریح کرد: فعالیت سنگ‌آهنی‌ها و فولادی‌ها مانند زنجیره به یکدیگر وصل است و تمامی این واحدها به یکدیگر وابسته هستند و این موضوع که فولادی‌ها سنگ‌آهن خریداری کنند و تمایلی به پرداخت پول آن نداشته باشند، صحت ندارد بلکه وضعیت بازار نامناسب است و تقاضا برای فروش محصولات فولادی وجود ندارد. ابکا درباره حواله‌های فولادی که فولادسازان بابت بدهی‌های خود به سنگ‌آهنی‌ها ارائه کرده‌اند، توضیح داد: این حواله‌ها را فولادسازان برای پرداخت بدهی‌های خود ارائه کردند اما متاسفانه محصولات فولادی در بازار به قیمت پایین به فروش می‌رسید و این امر باعث به هم ریختگی نظام بازار شد. وی افزود: سنگ‌آهنی‌ها از فولادسازان طلبکار هستند و به پیمانکاران خود نیز بدهکار هستند، درصورتی که محصولات فولادی در پروژه‌ها مورد استفاده قرار گیرد بدهی سنگ‌آهنی‌ها نیز پرداخته می‌شود.
توافق برای نحوه پرداخت بدهی
یکی دیگر از پیشنهاداتی که از سوی کارشناسان برای پرداخت بدهی فولادی‌ها به سنگ‌آهنی‌ها مطرح می‌شود این است که دو طرف در بازار درباره چگونگی پرداخت این بدهی به توافق برسند.
در همین زمینه عضو انجمن تولید 0کنندگان فولاد گفت: بخش زیادی از بدهی فولادسازان مربوط به بدهی ذوب آهن به سنگ‌آهن مرکزی ایران است و بهتر است دو طرف یعنی سنگ‌آهنی‌ها و فولادی‌ها در بازار و بدون دخالت دولت وارد مذاکره شوند و نحوه پرداخت بدهی‌ها مشخص شود. بهادر احرامیان اظهار کرد: ارائه حواله‌های فولادی برای پرداخت بدهی فولادسازان به سنگ‌آهنی‌ها اقدام مناسبی نیست و سنگ‌آهنی‌ها خواستار این هستند که بابت طلب خود پول دریافت کنند از این رو نباید در ازای فروش سنگ‌آهن، فولاد تهاتر شود. احرامیان ادامه داد: بخشی از بدهی فولادسازان با این روش یعنی ارائه حواله‌های فولادی پرداخت شده اما این اقدام راه‌حل نهایی نیست.
رفع مشکلات در پسابرجام
در شرایط کنونی و همزمان با ارتباط برقرار کردن با کشورهای خارجی بسیاری از مشکلات کارخانه‌های فولادی حل می‌شود از این رو بازار مصرف برای محصولات فولادی افزایش پیدا می‌کند که تحقق این امر منجر به پرداخت بدهی فولادسازان کشور خواهد شد. در همین زمینه مدیرکارخانه فولاد جنوب نیز تصریح کرد: بدهی فولادسازان ناشی از تفاوت قیمت سنگ‌آهن و شمش فولاد است. حجت اله ابراهیم‌زاده معتقد است راهکاری برای پرداخت بدهی فولادسازان به سنگ‌آهنی‌ها ارائه نشده اما در برخی از مواقع حواله‌های فولاد صادر شده است. ابراهیم‌زاده درباره سرانجام حواله‌های فولادی ابراز بی‌اطلاعی کرد و گفت: در شرایط پساتحریم وضعیت صنعت فولاد بهبود پیدا خواهد کرد و تمامی این مشکلات نیز برطرف می‌شود.
تشکیل کنسرسیوم فولاد و آهن
تشکیل کنسرسیوم سنگ‌آهن و فولاد نیز از راهکارهای دیگری است که سنگ‌آهنی‌ها برای پرداخت بدهی فولادی‌ها به منظور افزایش بازار مصرف و فروش محصولات فولادی در کشورهای خارجی پیشنهاد می‌کنند. در همین حال رییس انجمن سنگ‌آهن کشورگفت: مبلغ اندکی از سوی فولادسازان برای تسویه بدهی‌شان به سنگ‌آهنی‌ها پرداخته شده اما مشکل از فولادسازان نیست بلکه رکود حاکم بر اقتصاد کشور و فروش نرفتن محصول نهایی باعث شده تا فولادی‌ها نتوانند بدهی‌های خود را پرداخت کنند. قدیرقیافه تصریح کرد: نزدیک به ۳ میلیون تن محصولات فولادی در انبارها دپو شده و درصورتی که این ۳ میلیون تن فروخته شود نه تنها سنگ‌آهنی‌ها پول خود را دریافت می‌کنند بلکه فولادی‌ها نیز می‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند.
قیافه ادامه داد: حواله‌های فولاد که از سوی فولادسازان ارائه شده در بازار داخلی و همچنین به منظور صادرات استفاده می‌شود که البته این موضوع روی نظام قیمت‌ها در بازار تاثیر گذاشته است. وی معتقد است: توزیع حواله‌های فولاد باعث می‌شود که قیمت‌ها در بازار کاهش پیدا کند؛ فولاد باید از طریق مجامع و بنگاه‌های حرفه‌ای در بازار فروخته شود و درواقع راه برون رفت از این قضیه تشکیل کنسرسیوم فولاد و آهن است زیرا در صورتی که فولادی‌ها و آهنی‌ها گرد هم آیند، مشارکت می‌کنند و از منافع این مجمع بهره‌مند خواهند شد. رییس انجمن سنگ‌آهن کشور ادامه داد: تشکیل کنسرسیوم فولاد و آهن باید با هدف بازاریابی و فروش محصول در خارج از کشور باشد و این امر به دریافت مطالبات سنگ‌آهنی‌ها کمک می‌کند. قیافه خاطرنشان کرد: راهکار دیگر این است که نظامی تعریف شود تا فولادی‌ها و سنگ‌آهنی‌ها بدهی‌های خود را با بدهی‌هایی که از دولت دارند، تهاتر کنند.
سخن آخر
دپوی فولاد باعث شده تا سرمایه هزینه شده فولادسازان به صورت کالا بلوکه شود و به چرخه تولید باز نگردد و از طرف دیگر باعث بالا رفتن بدهی فولادسازان به سنگ‌آهنی‌ها شده به گونه‌ای که کارشناسان معتقدند بدهی فولادی‌ها به سنگ‌آهنی‌ها ۱۲۰۰ میلیارد تومان است. در این بین به گفته فعالان این حوزه ارائه حواله فولاد برای پرداخت بدهی سنگ‌آهنی‌ها راه‌حل نهایی نیست و راهکارهای دیگری مانند تشکیل کنسرسیوم سنگ‌آهن و فولاد به منظور افزایش صادرات و گسترش بازار مصرف و فروش محصولات فولادی در پروژه‌ها را پیشنهاد می‌کنند.
- مینا ایزدی-
استیل پدیا | مرجع خبر و تحلیل صنعت فولاد ایران و جهان