رییس هیات عامل ایمیدرو، هفته گذشته و در یک نشست خبری از تمایل ریوتینتو برای همکاری معدنی با ایران خبر داد.

به گزارش استیل پدیا، مهدی کرباسیان تصریح کرد: «همزمان با رفع تحریم‌های کانادا علیه ایران، در روزهای اخیر ایمیلی از ریوتینتو دریافت کرده‌ام که این شرکت پس از سال‌ها برای بازگشت به معادن ایران مشتاق است و به زودی مذاکراتی با ریوتینتو خواهیم داشت. ما در مذاکرات با شرکت‌های خارجی تنها با یک کشور طرف نیستیم و معمولا از آنجا که این شرکت‌ها معاملات‌شان را در بورس انجام می‌دهند با چند کشور برای سرمایه‌ گذاری مشترک روبه‌رو هستیم. اما منظور از «بازگشت به معادن ایران» چیست و این همکاری چه نفعی می‌تواند برای این داشته باشد؟

 
سابقه فعالیت غول معدنی جهان، ریوتینتو در ایران مربوط به معدن طلای ساریگونی می‌شود. ریوتینتو که در ابتدا فعالیت‌های اکتشافی را در ساریگونی انجام می‌داد سرانجام به دلایلی که دقیقا مشخص نشد واقعا چه بوده این پروژه را ترک کرد. ریوتینتو البته به‌ صورت رسمی اعلام کرد که ذخیره طلای موجود در معدن ساریگونی آنقدر نبوده که فعالیت در این ذخیره برای ریوتینتو سودآور باشد. هرچند برخی مخالفت‌ها درباره فعالیت ریوتینتو در ایران نیز در خروج این شرکت از کشورمان بی‌تاثیر نبود.

 
در ادامه ریوتینتو تلاش کرد سهام خود را در معدن طلای ساریگونی به فروش برساند و در همین زمینه نیز درخواست‌هایی از سوی شرکت‌های مختلف مطرح شد. در ابتدا این شرکت زیجین چین بود که اعلام شد قصد ورود به معدن ساریگونی را دارد. با این وجود در نهایت قرعه به نام «ای‌ام‌سی» قزاقستان (شرکت تابعEurasia Gold) افتاد. شرکت مطرح قزاق مس با خرید سهام ریوتینتو در معدن طلای ساریگونی به‌طور رسمی وارد این پروژه شد تا کار ناتمام ریوتینتو را در ایران به اتمام برساند.

 
گلمیرا کاسیلووا، مدیرعامل شرکت قزاق در این‌باره توضیح می‌دهد: ریوتینتو از سال ۲۰۰۰م فعالیت خود را در این پروژه آغاز کرده بود اما در سال ۲۰۰۶م به یک سری مشکل برخورد و نتوانست مجوزهای لازم را دریافت کند و در ضمن حجم پروژه نیز کوچک‌تر از آن چیزی بود که ریوتینتو انتظار آن را داشت.

در ادامه ریوتینتو برای فروش سهام خود در این پروژه فراخوان داد که این خبر به گوش ما هم رسید و بعد از بررسی‌هایی که انجام دادیم شرایط را برای فعالیت در این پروژه مناسب دیدیم و سهام ریوتینتو را در ساریگونی خریدیم. دولت ایران نیز با خرید سهام ریوتینتو از سوی ما موافقت کرد و در نتیجه حضور ما در این پروژه آغاز شد. باید بگویم که پروژه طلای «ساریگونی» در فهرست مهم‌ترین پروژه‌های همکاری بین دو کشور ایران و قزاقستان قرار دارد.

آغاز فصل مشترک ایران و ریوتینتو

 
در هر صورت، اوضاع معدن ساریگونی به نفع قزاق‌ها رقم خورد و ریوتینتو از ایران خارج شد. پس از آن مشکلاتی مانند تحریم‌ها بر سر راه بازگشت این غول معدنی مشکلات فراوانی پدید آورده بود تا امروز که تحریم‌ها برداشته شده و همه چیز آماده شکوفایی معدنی ایران است. این شرایط با استراتژی دولت یازدهم هم همزمان شده که بر بخش معدن به‌ عنوان یکی راهکارهای تنوع در درآمدهای کشور و دور شدن از اقتصاد نفتی تمرکز جدی دارد. با این حال، در این همکاری نمی‌توان تصور کرد که تنها ریوتینتو از شرایط نفع ببرد.

 
ریوتینتو یک شرکت بریتانیایی-استرالیایی است که در بسیاری از کشورهای معدنی جهان مانند استرالیا، بریتانیا، امریکا، اندونزی، زیمبابوه، کانادا، افریقای جنوبی و... در حال فعالیت است. در هر صورت، عمده فعالیت‌های آن در استرالیا است. در حال حاضر، شرکت «ریوتینتو» را یکی از مدرن‌ترین شرکت‌های معدنی از نظر بکارگیری فناوری‌های روز و نوآوری‌های مختلف به‌شمار آورد. ریوتینتو، بسیاری از فعالیت‌های تکراری خود را مکانیزه کرده و هزینه‌هایش را کاهش داده است.

کامیون‌های بدون راننده، براساس برنامه‌های مشخص و به‌ صورت ۲۴ ساعت، وظیفه حمل مواد معدنی استخراج شده را برعهده دارند، پهپادها به جای نیروی انسانی مسئولیت نظارت بر فعالیت‌ها و جریان انتقال مواد را بر عهده دارند و روبات‌های معدنکار هم در مواقعی که مسائلی ایمنی خودشان را نشان داده و جان انسان در خطر است، وظیفه معدنکاری یا فعالیت‌های ایمنی را انجام می‌دهند. ورود این شرکت به ایران می‌تواند به معنای ورود دانش و فناوری‌های جدید معدنی به کشور هم باشد.

عملکرد فوق‌العاده ریوتینتو

 
در دورانی که رکود معدنی گریبان بسیاری از شرکت‌های جهان را گرفته یا باعث ورشکستگی یا دست‌کم ضرردهی آنها شده، ریوتینتو با قدرت به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهد. این شرکت توانسته با مدیریت هزینه‌ها به خوبی بر مشکلات موجود غلبه کند. این وضعیت را می‌توان در گزارش عملکرد سال ۲۰۱۵م این شرکت مشاهده کرد که به تازگی انتشار یافته است. رشد ۱۱درصدی تولید و حمل سنگ‌آهن نسبت به سال ۲۰۱۴م و رسیدن آن به رقم ۳۳۶میلیون تن ازجمله این عملکردها است.

 
برنامه ۲۰۱۶م ریوتینتو، تولید ۳۵۰میلیون تن سنگ‌آهن است که به معنای رشد ۴درصدی در این زمینه است. بهای تمام شده سنگ‌آهن این شرکت در ناحیه پیلبارای استرالیا، 9.14 دلار در تن بوده است. این هزینه شامل هزینه حمل تا بنادر صادراتی استرالیا است (FOB) و به معنای آن است که معدنکاری سنگ‌آهن این شرکت، ۶۰درصد حاشیه سود دارد. با این شرایط، ریوتینتو می‌تواند با تداوم عرضه و کاهش قیمت‌ها، نسبت به حذف رقبا اقدام کند.

 
مازاد عرضه سنگ‌آهن در سال ۲۰۱۵م از دلایل افت قیمت این ماده معدنی و تعطیلی و بیکاری کارکنان بخش معدن ایران بوده است. براساس آمارها، از ۱۶۰ معدن سنگ‌آهن کشور، ۹۰ معدن غیرفعال و نیمه فعال است.

 
عملکرد ریوتینتو، کاهش قیمت انرژی، کاهش ارزش پول استرالیا و کانادا، کاهش هزینه حمل‌ونقل از مواردی بوده که منجر به کاهش هزینه‌ها در شرکت ریوتینتو در سال ۲۰۱۵م شده و توانسته بحران کاهش قیمت‌های مواد معدنی را مدیریت کند. معدنکاران ایران امکان بهره‌گیری از این ۳مزیت را ندارند.

خرید شرکت‌های معدنی

 
وضعیت عملکردی و مالی ریوتینتو به حدی مساعد است که این شرکت به سرمایه‌ گذاری‌های بیشتر و برنامه‌های آینده‌نگر هم فکر می‌کند. دومین شرکت بزرگ معدنی در جهان دوباره آماده معاملات و خرید معادن است اما فقط شرکت‌هایی را خواهد خرید که ارزیابی درستی از حمایت سرمایه‌گذاران خود ارائه دهند.

 
به نقل از بلومبرگ، مورگان استنلی، رییس هیات‌مدیره ریو اظهار کرد که فقط آن گروه از شرکت‌های طراز اول را خواهد خرید که ارزش آنها کاهش پیدا کرده باشد. او می‌گوید اگر بتواند شرکت‌های طراز اولی را که ارزش آن در این بحران به کف قیمتی خود رسیده باشد، بخرد کار منطقی انجام داده است.

 
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری «آرگو» به بلومبرگ گفته است که شرکت او می‌خواهد ۴میلیارد دلار از سرمایه‌گذاری‌هایش را کم کند. این شرکت سهام ریوتینتو را در اختیار دارد. اگر ریو امسال شرکتی را بخرد، نخستین خرید آن در ۳سال گذشته خواهد بود. سام والش، مدیرعامل ریو می‌گوید شرکت او در حال حاضر علاقه‌مند به خرید یا ادغام با هیچ شرکتی نیست.

والش درماه فوریه در لندن اعلام کرد که با شرکت گلنکور ادغام نمی‌شود و دلایل تغییر سیاست‌های ریوتینتو شامل کاهش قیمت‌های نفت که به کف قیمتی خود نزدیک‌تر می‌شود، کاهش سنگ‌آهن و زغال‌سنگ و کاهش ۷۰درصدی ارزیابی شرکت‌های معدنی است.

- مهدی نیکوئی-

استیل پدیا | مرجع خبر و تحلیل صنعت فولاد ایران و جهان