توافق حاصل شده میان ایران و کشورهای ۱+۵ را می‌توان اتفاقی تاریخی دانست زیرا به‌دنبال تحرکات گروه دیپلماتیک، درهای ایران بار دیگر به روی کشورها و بازارهای اروپایی گشوده شد.

به گزارش استیل پدیا، در واقع سرمایه‌ گذاران خارجی به‌ویژه اروپایی و امریکایی در پی چنین اتفاقی بار دیگر میل و رغبت خود را برای همکاری در ایران و استفاده از ظرفیت بخش‌های مختلف نشان داده و برای ایجاد زمینه‌های همکاری به همراه هیات‌های اقتصادی و تجاری با مسئولان دولتی ایران دیدار داشتند.

 
در این میان بخش معدن در مدتی که از توافق هسته‌ای گذشته، شاهد حضور هیات‌های اقتصادی بود که برای همکاری در بخش معدن ایران اعلام آمادگی می‌کردند. در واقع این موضوع توان بخش معدن برای جذب سرمایه‌گذار خارجی را نشان می‌داد. ظرفیت‌های معدنی موجود در ایران می‌تواند با جذب سرمایه‌ گذار خارجی و داخلی نقش معدن در اقتصاد را بیش از گذشته کند. اگر نگاهی کوتاه بر چند ماه گذشته داشته باشیم خواهیم دید چگونه بخش معدن در ذات خود جذابیت‌های فراوان برای جذب سرمایه‌ گذار خارجی در اختیار دارد.

آلمانی‌ها نخستین مذاکره‌ کننده بودند

 
هیات آلمانی بالاترین هیات رسمی بود که پس از اعلام بیانیه جامع اقدام مشترک و در روزهای آخر تیر ماه به ایران سفر کرد و توانست گفت‌وگوهایی را در زمینه همکاری در بخش معدن با رییس سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران داشته باشد. پیش از وضع تحریم‌ها، آلمان رابطه خوبی در حوزه تجارت و فناوری با ایران داشت اما با وضع تحریم‌ها علیه ایران این رابطه نیز دستخوش تغییر شد. اما با نهایی شدن توافق هیات آلمانی به دنبال ایجاد همکاری‌های گذشته خود با ایران بود.

 
مهدی کرباسیان، رییس هیات عامل در دیدار وزیر صنعت، معدن و تجارت با هیات آلمانی بیان کرد: یکی از موضوعات این نشست آن بود که ایران تنها به واردات ماشین‌آلات از آلمان تمایل ندارد بلکه بر همکاری‌های مشترک به‌ صورت سرمایه‌ گذاری و در نهایت بحث انتقال فناوری تاکید دارد. در این سفر، هیات ۶۰ نفره آلمانی به ریاست زیگمار گابریل، قائم‌مقام صدراعظم آلمان که همزمان وزیر اقتصاد و انرژی این کشور نیز هست، برای گسترش روابط سیاسی، تجاری و وارد تهران شد.

در این سفر، ۱۰ شرکت از بزرگترین شرکت‌های آلمانی به همراه تعداد زیادی از شرکت‌های کوچک که توانمندی بالایی در زمینه فناوری و تامین تجهیزات دارند، حضور داشتند. در واقع بخش معدن پس از تحریم علاوه بر جذب سرمایه و سرمایه‌ گذار بیشتر به‌ دنبال انتقال فناوری و ماشین‌آلات بود تا بتواند سال‌های مواجهه با تحریم را جبران کند.

 
ایتالیا و تلاش برای همکاری دوباره با ایران

 
در اواخر مرداد هیات ایتالیایی به قصد بازیابی جایگاه گذشته خود در صنایع معدنی ایران، وارد تهران شدند.صنعت فولاد ایران یکی از حوزه‌هایی بود که ایتالیا پیش از این با در اختیار داشتن شرکت‌های صاحب‌ نام در آن ایفای نقش کرده بود اما پس از وضع تحریم‌ها حضور این کشور نیز مانند دیگر کشورهای اروپایی کمرنگ شد، و حالا این کشور پس از توافق به‌ دست آمده به دنبال دستیابی جایگاه گذشته خود است.

کارخانه‌های فولاد بزرگ کشور مانند فولاد مبارکه و نیز شرکت‌هایی از بخش خصوصی، پیش از این با فناوری و سرمایه‌ گذاری و دانش فنی فولادسازان بزرگ ایتالیا ساخته شده است بنابراین با توجه به نتایج مثبت و توانمندی این شرکت‌های بزرگ در اجرای طرح‌های فولاد، به نظر می‌رسد ایتالیا می‌تواند جایگاه گذشته خود در صنعت فولاد ایران را به‌ دست آورد.

 
احمد پورفلاح، رییس اتاق مشترک ایران و ایتالیا پس از سفر هیات ایتالیا به تهران گفت: این کشور می‌تواند در زمینه تامین تجهیزات و ماشین‌ آلات فنی صنعت فولاد و فرآوری سنگ، همکاری خوبی با ایران داشته باشد.

تمایل استرالیا برای از سرگیری همکاری‌ها

 
استرالیا نیز به‌ عنوان یک کشور معدنی برای اینکه از قافله هیات‌های اقتصادی و سرمایه‌ گذاری سفر کرده به ایران عقب نماند، در اواخر مرداد ماه با سفر به ایران خواستار از سر گیری همکاری‌های معدنی با ایران شد. جرارد سیبر، مسئول روابط اقتصادی خاورمیانه و شمال افریقا(منا) استرالیا در دیدار با رییس هیات عامل ایمیدرو با تاکید بر از سرگیری همکاری‌های معدنی با ایران، تصریح کرد: با توجه به توانمندی ایران و فرصت‌های توسعه بخش معدن و صنایع معدنی، خواهان ازسرگیری و تقویت روابط دو طرف هستیم.

رییس هیات عامل ایمیدرو نیز در این دیدار به سیاست‌های دولت یازدهم در توسعه روابط با کشورهای دیگر اشاره کرد و گفت: بخش‌های معدن و صنایع معدنی ازجمله سنگ‌آهن، مس، بوکسیت، پتاس، تیتانیوم و طلا و همچنین اکتشاف معادن در ایران، شروع مناسبی برای همکاری دوباره با طرف خارجی خواهد شد.

طرح‌های معدنی آماده حضور سرمایه‌ گذاران اروپا

 
پس از تحرکات سیاسی و بعد از ورود نخستین هیات اقتصادی اروپایی به ایران، دیگر کشورها نیز در صف ورود به ایران قرار گرفتند تا بتوانند زمینه‌های لازم برای همکاری اقتصادی با ایران را ایجاد کنند. کنفرانس تجارت و سرمایه‌ گذاری ایران و اتحادیه اروپا فرصتی بود تا مسئولان ایران حاضر در این کنفرانس، ظرفیت‌های سرمایه‌ گذاری در ایران را به اروپایی‌ها معرفی کنند.

 
رییس هیات عامل ایمیدرو در این کنفرانس و در جمع سرمایه‌ گذاران و فعالان اقتصادی اتحادیه اروپا، ارزش طرح‌های جاری و آینده بخش معدن و صنایع معدنی ایران را ۲۹میلیارد دلار اعلام کرد.

 
مهدی کرباسیان با ارائه جزییات پروژه‌های این حوزه گفت: بخش‌های آلومینیوم، فولاد، عناصر نادر خاکی، مس، طلا، زغال‌ سنگ و... آماده توسعه و سرمایه‌ گذاری هستند. وی همچنین درباره ایجاد مناطق ویژه صنایع انرژی‌بر برای توسعه صنایع این بخش گفت: از سال‌های گذشته با ارائه زیرساخت‌ها و امکانات مورد نیاز همچون انرژی، اسکله اختصاصی، گمرک و... زمینه مساعدی را برای سرمایه‌ گذاری و رشد صنایع معدنی در این مناطق فراهم کرده‌ایم. با معرفی فرصت‌های سرمایه‌ گذاری در بخش معدن، بدون شک سرمایه‌ گذاران اروپایی هدف‌ دارتر از گذشته، همکاری با ایران را دنبال می‌کنند.

 
سفر گروه‌های اقتصادی از دیگر کشورهای اروپایی و اعلام آمادگی برای سرمایه‌ گذاری در طرح‌های معدنی به خوبی این موضوع را توصیف می‌کند. به‌ طوری‌ که مهدی کرباسیان پس از سفر به اتریش و نتایج اجلاس ۲ روزه از اخذ مجوز یک شرکت آلمانی پس از ۸ ماه مذاکره برای اجرای طرح‌های فولادسازی در ایران خبر می‌دهد و اظهار می‌کند: این شرکت اخیرا اعلام کرد مجوز لازم را برای این منظور، از کشور متبوعش دریافت کرده است.

ژاپنی‌ها و فاینانس طرح‌ها و صنایع معدنی

 
در این میان ژاپنی‌ها نیز از فرصت پیش آمده استفاده کرده و به دنبال ایجاد زمینه لازم برای همکاری در طرح‌های معدنی و صنایع معدنی ایران بودند. شرکت‌های ژاپنی اواسط مرداد ماه در دیدار با مهدی کرباسیان، رییس هیات عامل ایمیدرو، خواستار حضور در طرح‌های معدنی و صنایع معدنی ایران در قالب تامین مالی، ارائه فناوری و اجرای مشترک طرح‌ها شدند.

 
در این دیدار مدیرکل هلدینگ دولتی «جِی‌اوجی‌ام‌ایی‌سی» ژاپن که همانند ایمیدرو، وظایف توسعه‌ای دارد و در خارج از آن کشور در زمینه فلزات پایه و انرژی فعالیت می‌کند با اعلام اینکه این هلدینگ پیش‌زمینه همکاری با طرف‌های ایرانی را فراهم کرده است، گفت: یکی از اقدامات ما فاینانس طرح‌های صنایع فلزی و انرژی و همچنین ارائه فناوری است از همین‌رو می‌توان با توجه به فرصت ایجاد شده، زمینه همکاری با طرف‌های ایرانی را فراهم کرد و توسعه داد. ساتوشی آساوا، اظهار کرد: ایران از معادن غنی ازجمله سنگ‌آهن برخوردار است و یکی از فناوری‌های هلدینگ ما استخراج سنگ‌آهن از عمق ۱۵۰۰ متری در معادن است که می‌تواند در اختیار شرکت‌های ایرانی قرار گیرد.

 
در سال‌هایی که ایران با تحریم‌های ظالمانه مواجه بود بخش اکتشاف به‌عنوان نخستین حلقه از فعالیت‌های معدنی با مشکلات بسیاری روبه‌رو شد. در نتیجه امروز سرمایه‌ گذاری در اکتشافات نیز جزو اولویت‌های اصلی قرار دارد. در همین زمینه مهدی کرباسیان ضمن دیدار با شرکت‌های ژاپنی، توسعه برنامه اکتشاف در ایران را یکی از اولویت‌های توسعه بخش معدن عنوان کرد و گفت: با توجه به توانمندی بالای معادن ایران، بخش اکتشاف برای ما از اهمیت بسزایی در همکاری با طرف‌های ژاپنی برخوردار است.

مشارکت ایران و هند در حوزه عناصر نادر خاکی

 
هرچند در دیدارهایی که بین ایران با برخی از کشورها برقرار شد ۲ کشور تنها زمینه‌های همکاری را بررسی کردند اما در همین مدت، همکاری‌های مشترک میان برخی کشورها از جمله هند نیز آغاز شد. مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران و شرکت هندی «Star Earth Minerals» در ابتدای شهریور ماه در زمینه استحصال عناصر نادر خاکی همکاری‌های مشترکی را آغاز کردند.

بر اساس این قرارداد، در فاز نخست، مشاوره و نظارت بر آزمایش‌های فرآوری و استحصال عناصر نادر خاکی از نمونه معدن گزستان، شیطور (واقع در استان یزد)، برای دستیابی به کنسانتره اکسید عناصر نادر خاکی با عیار استاندارد و قابلیت تبدیل به «MISCH METAL» انجام شده و در مرحله بعدی این مشاوره و نظارت، بر تولید کنسانتره آهن مناسب برای گندله‌ سازی انجام خواهد شد. البته هند همکاری خود را تنها به حوزه عناصر نادر خاکی محدود نکرد. مدیران شرکت ملی آلومینیوم هند (نالکو) در نظر داشتند برای سرمایه‌گذاری در صنعت آلومینیوم شهریور به ایران سفر کرده و مذاکرات اولیه را به منظور احداث یک واحد ذوب آلومینیوم ۲میلیارد دلاری در این کشور انجام دهند.

حضور لهستان در معادن عمیق

 
شرکت لهستانی «کی‌جی‌اچ‌ام»‌ به‌عنوان یکی از شرکت‌های مطرح بین‌المللی در حوزه معدن و صنایع معدنی همراه با شرکت‌های زیرمجموعه، تمایل خود را در آخرین روزهای مهر برای همکاری با ایمیدرو اعلام کرد.

 
اسک کاردلا، معاون اجرایی در توسعه کسب و کار شرکت «کی‌جی‌اچ‌ام» در دیدار با رییس هیات عامل ایمیدرو گفت: این شرکت با حدود ۶۰ سال فعالیت در بخش معادن دارای صخره‌های سخت زیرزمینی، آماده همکاری با ایران در حوزه‌های مختلف معدنی اعم از طراحی معادن رو زمینی و زیرزمینی، استخراج و فرآوری، تحقیقات، تولید ماشین‌ آلات، طراحی کارخانه ذوب مس و تامین مواد ناریه معادن است.

 
همسایگی پر ثمرایران و افغانستان

 
داوود شاه صبا، وزیر معادن و نفت افغانستان درروزهای پایانی مهر و در نخستین جلاس سرمایه‌ گذاری و تجارت بخش معادن و نفت ایران و افغانستان و همچنین در دیدارهای خود با مهدی کرباسیان، رییس هیات عامل ایمیدرو، بیان کرد: افغانستان روی کمربند آهن و مس قرار دارد و علاوه بر این دارای معادن بزرگ طلا، مولیبدن، سرب و روی و... است و به‌ دلیل داشتن انرژی فراوان نفت و گاز، بخش خصوصی ایران می‌تواند در معادن ایران سرمایه‌ گذاری کند. از سویی دیگر رییس هیات عامل ایمیدرو نیز درباره همکاری‌های معدنی ایران و افغانستان بیان کرد: ایمیدرو آماده است در کنار بخش خصوصی و با بخش خصوصی یا حتی به‌ صورت مستقل در بخش معدن و صنایع معدنی با افغانستان همکاری کند.

ورود هلدینگ چینی در ۶طرح معدنی

 
چین که این روزها به بزرگترین مصرف‌ کننده مواد معدنی دنیا تبدیل شده نیز علاوه بر مشارکت در ۷ طرح فولادی پس از توافق هسته‌ای، به دنبال حضور پررنگی در دیگر طرح‌های معدنی ایران است.

 
در روزهای پایانی شهریور در جلسه مشترک مدیرعامل هلدینگ «سی‌ان‌ام‌سی» (گروه معادن غیرفلزی چین) با رییس هیات عامل ایمیدرو، موضوع همکاری و سرمایه‌ گذاری برای اجرای ۵ پروژه جدید در حوزه‌های آلومینیوم و مس روی میز قرار گرفت. هلدینگ «سی‌ان‌ام‌سی»، پیشرو سرمایه‌گذاری و توسعه صنایع غیرفلزی چین در دنیا به شمار می‌آید.

 
همکاری با این هلدینگ چینی در ۲ بخش طرح‌های جاری و آینده توسعه پیدا می‌کند. اجرایی کردن ۳ طرح بزرگ در صنعت مس، فاز دوم آلومینیوم جنوب، فاز دوم آلومینیوم جاجرم و طرح آلومینیوم چابهار می‌تواند به عنوان محور همکاری‌های سرمایه‌ گذاری ایمیدرو و شرکت‌های چینی در قالب توافقنامه جدید به اجرا گذاشته شود.

سفر به جمهوری آذربایجان با هدف افزایش مراودات معدنی

 
در حالی که کشورهای اروپایی به دنبال حضور در بخش معدن ایران و بازیابی همکاری‌های گذشته خود بودند، برخی از کشورها ازجمله جمهوری آذربایجان به دنبال افزایش این همکاری‌ها هستند.

 
در روزهای پایانی شهریور و در سفر مهدی کرباسیان که پیرو کمیسیون‌های مشترک برگزار شده و به دعوت طرف آذربایجانی انجام شد، همکاری‌های ۲ کشور در حوزه معادن مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این سفر دو دیدار یکی با شاهین مصطفی اف وزیر صنعت و اقتصاد جمهوری آذربایجان و رییس کمیسیون مشترک ۲ کشور و دیگری با کمال‌الدین حیدراف وزیر حوادث غیرمترقبه این کشور درباره گسترش همکاری‌های اقتصادی در حوزه معدن و صنایع معدنی انجام شد. رییس هیات عامل ایمیدرو گفت: همکاری‌های ۲ کشور در مناطق آزاد یکدیگر مانند ارس و چابهار در زمینه فولاد از دیگر موارد مورد بحث در این ملاقات‌ها بود که قرار شد در این زمینه هیاتی در آینده نزدیک به ایران بیایند.

حضور «اف‌ال‌اسمیت» دانمارک در عرصه سیمان

 
دانمارک از دیگر کشورهایی بود که برای همکاری با ایران اعلام آمادگی کرد و توانست تفاهمنامه‌ای را با شرکت احداث صنعت ایران در حوزه سیمان امضا کند.

نیمه مهرماه در جلسه امضای این تفاهمنامه، توماس شولز، رییس هیات عامل شرکت اف‌ال‌اسمیت نیز با بیان اینکه دوره جدیدی در روابط ایران و شرکت اف‌ال اسمیت آغاز شده، گفت: فعالیت‌های تجاری با ایران و کشورهای همسایه در راه است و با همکاری یکدیگر، می‌توان ایران را به‌عنوان مرکز تولید و توزیع سیمان به کشورهای منطقه در نظر گرفت.

 
کره‌جنوبی در مسیر همکاری با بخش معدن

 
اواخر مهرماه مدیرعامل هلدینگ «دِوو بین‌الملل» به نمایندگی از کره‌جنوبی، پس از چین و ژاپن برای همکاری معدنی با ایران نیز عازم تهران شد.

 
مدیرعامل این شرکت برای همکاری در طرح‌های معدنی به‌ ویژه فلزات اعلام آمادگی کرد. هلدینگ دوو بین‌الملل که در سال ۱۹۶۷م تاسیس شده یکی از زیرمجموعه‌های خانواده پوسکو در کره‌ جنوبی به شمار می‌آید و از گروه‌های مختلف فولاد، ماشین‌ آلات، مواد پایه، شیمیایی و توسعه منابع برخوردار است.

- کتایون ملکی-

استیل پدیا | مرجع خبر و تحلیل صنعت فولاد ایران و جهان