به گفته معاون اول رئیس‌جمهوری سال 94 سخت‌ترین سال اقتصاد ایران است و گذار از این رکود از نظر تولید‌کنندگان دشوار است، اما با مذاکرات صورت گرفته آینده روشن به نظر می‌رسد و اغلب فعالان حوزه اقتصاد امیدوارند در سال پیش رو شرایط اقتصادی بهبود یابد.

به گزارش استیل پدیا، بازار فولاد نیز با تبعیت از سایر بازار‌ها با رکود شدیدی همراه است؛ از ابتدای سال گذشته روند نزولی قیمت‌ها آغاز شد و با ادامه این روند سطح فعلی قیمت فولاد به نرخ‌های سال 91 رسیده اما سایر هزینه‌های تولید در این مدت افزایش داشته است. قیمت شمش فولاد در سال 91 در محدوده هر کیلو یک هزار و 100 تومان تا یک هزار و 300 تومان بوده سپس با طی روند صعودی در سال 92 به یک هزار و 900 تومان در هر کیلو نیز رسید و دوباره با آغاز رکود در بازار قیمت‌ها بازگشت به عقب داشتند.

در این بین تولید‌ کنندگان فولاد فشار زیادی را متحمل شدند، چرا‌که از یکسو هزینه‌های ثابت و متغیر در این سال‌ها افزایش یافته و از سوی دیگر قیمت محصولات کاهش یافته و این موضوع باعث شده تا سرمایه در گردش آنها کوچک و کوچک‌ تر شود. همچنین رکود در بازار نیز روند بازگشت سرمایه را کند‌تر کرده است، این در حالی است که بانک‌ها نیز در ارائه تسهیلات سخت گیرانه‌ تر عمل کرده و در صورت ارائه تسهیلات نیز نرخ بهره‌های سنگینی را به تولید‌ کنندگان تحمیل می‌کنند. با توجه به مواردی که ذکر شد به نظر می‌رسد ایجاد یک تحول جدی در بازار مصرف تنها راهگشای رکود بازار فولاد باشد.

تداوم رکود تا پایان سال جاری

حمید‌ رضا طاهری‌ زاده؛ نایب رئیس انجمن تولید‌ کنندگان فولاد معتقد است: در پی کاهش 2 درصدی ارزش پول ملی چین، نرخ محصولات فولادی این کشوربا افت نرخ در بازارهای جهانی مواجه شد؛ به گونه‌ ای که هم‌ اکنون هر تن ورق گرم رول به قیمت 270 دلار فوب بنادر چین و هر تن بیلت 270 دلار عرضه می‌شود.

وی افزود: پیش‌ بینی می‌شود که طی دو ماه آینده شاهد کاهش نرخ 20 دلاری فولاد چین در بازارهای جهانی باشیم که این امر بازار فولاد را با رکود بیشتری روبه رو خواهد کرد. به گفته نایب رئیس انجمن تولید‌ کنندگان فولاد ایران، برای حفظ قیمت‌ها دربازار داخلی باید وابستگی به بازارهای خارجی را قطع کنیم؛ چرا‌که درصورت افت دوباره ارزش پول ملی چین به ناچار قیمت محصولات فولادی کاهش خواهد یافت که پیش‌ بینی‌ها حاکی از کاهش 10 تا 15 دلاری در بازار فولاد این کشور است.

وی تصریح کرد: درصورت کاهش دوباره نرخ فولاد در بازارهای جهانی از سوی چین، بازار صادراتی ایران نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت به گونه‌ای که هم اکنون نرخ فولاد فوب بنادر جنوبی 300 دلار است اما محصولات چینی به قیمت پایین تر از 300 دلار سی‌اف ارخاورمیانه قابل عرضه است که تولید‌ کنندگان داخلی برای رقابت دربازارهای جهانی به ناچار باید زیرقیمت 300 دلار عرضه کنند که از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست. طاهری زاده درخصوص وضعیت بازار فولاد در سال جاری خاطرنشان کرد: اگر بازارهای جهانی مانند ترکیه، اوکراین، روسیه وچین با کاهش قیمت واحد‌های پول ملی ناشی ازجنگ ارزی مواجه نشوند، تا پایان سال جاری شاهد تثبیت قیمت‌ها در بازار فولاد خواهیم بود.

وی تاکید کرد: درصورت افت نرخ واحد پولی در برخی از بازارها شرکت‌های فولادی ما نمی‌توانند محصولات خود را صادرکنند که در آن صورت باید تولیدات خود را به بازار داخل عرضه کنند که این امر موجب کاهش دوباره قیمت‌ها خواهد شد. نایب رئیس انجمن تولید‌ کنندگان فولاد ایران افزود: طی ماه‌های آینده مواد اولیه فولاد با کاهش 50 تا 60 تومانی قیمت مواجه خواهد شد، اما پس از آن شاهد تثبیت نرخ‌ها خواهیم بود. به گفته وی، در هر ماه فقط 10 تا 20 تومان قیمت‌ها در بازارفولاد روند کاهشی خواهد داشت و این روند فزاینده نخواهد شد. شرایط بازار فولاد ایران حاکی از آن است که رکود موجود که تشدید شده 3تا 4ماه آینده نیز ادامه خواهد داشت.

وی با بیان اینکه امکان کاهش 50 تا 60 دلاری بهای جهانی فولاد وجود دارد، خاطرنشان کرد: با این افت، قیمت‌های فولاد به کف رسیده و امکان کاهش دوباره وجود نخواهد داشت، از این نقطه به بعد باید شاهد ثبات بازار و سپس بازیابی و روند روبه رشد نرخ‌ها باشیم. نایب رئیس انجمن تولید‌ کنندگان فولاد با اشاره به وضعیت بازار فولاد پس از برداشتن تحریم‌ها افزود: اگر همین وضعیت ادامه پیدا کند منجر به بسته شدن چندین کارخانه خواهد شد، اما با فعال شدن پروژه‌های عمرانی وضعیت فروش فولاد در داخل کشور بهتر خواهد شد همچنین با باز شدن سوئیفت خارجی و ورود نقدینگی به بازار ساخت‌و‌سازها نیز افزایش پیدا می‌کند و وضعیت صنایع فولادی مساعد خواهد شد.

مجوز جدید ندهید

در همین حال، مدیر عامل فولاد کاویان با بیان اینکه رکود و کمبود نقدینگی بازار فولاد را تهدید می‌کند، گفت: در حال حاضر رکود سنگینی بر بازار فولاد حاکم شده که دلیل آن کمبود نقدینگی و عدم تخصیص بودجه‌های عمرانی است. مجتبی‌ حاجی‌ شفیعی تصریح کرد: به نظر می‌رسد بازار داخلی توان بازیابی خود را ندارد و تا زمانی که سرمایه‌ گذار خارجی وارد صنعت و خصوصا فولاد نشود شاهد تحولی جدی در این حوزه نخواهیم شد. این تولید‌ کننده شمش فولاد عنوان کرد: ورود سرمایه‌ گذار خارجی باعث می‌شود تا نقدینگی به کشور وارد شود و از سویی باعث می‌شود تا برای حضور در بازار‌های جهانی کیفیت محصولات داخلی را ارتقا داده و هزینه‌های تولید را کاهش دهیم.

وی در پاسخ به این پرسش که دولت چه اقدامات حمایتی می‌تواند برای بازار فولاد انجام دهد، گفت: پرداخت یارانه صنعت و کاهش نرخ بهره‌های بانکی از جمله اقداماتی است که در این شرایط می‌تواند به تولید‌ کنندگان کمک کند؛ چرا‌که در حال حاضر با وجود کم بودن حجم سرمایه در گردش آنها امکان دریافت تسهیلات به دلیل بالا بودن نرخ بهره بانکی وجود ندارد.

وی همچنین تاکید کرد: از دولت درخواست داریم تا با بازنگری در طرح جامع فولاد و توجه به این نکته که دنیا در فکر اجرای ساختمان‌های بلند‌مرتبه با انواع جدید متریال و اجرای مدت کمتر از یک ماه برای ساختمان 40 طبقه با 2 هزار متر زیر بنا است، همچنین این نکته را توجه داشته باشد که در حال حاضر تولید‌ کنندگان اغلب بین 10 الی 50 درصد ظرفیت اسمی مشغول به فعالیت هستند و به دلیل بالا بودن هزینه‌های تولید صادرات نیز با قیمت‌های کمتر از فروش داخلی صورت می‌گیرد، باید دید افزایش حجم تولید به صلاح است یا خیر.

وی افزود: بهتر است در ابتدا نیاز‌های تولید‌ کنندگان فعلی مد نظر قرار گیرد، ظرفیت آنها به 100درصد برسد، سپس برای ایجاد واحد‌های جدید ارز پرداخت شود. این موضوعی است که متاسفانه در نظر گرفته نمی‌شود و در همین شرایط رکودی به برخی برای تاسیس واحد فولادی ارز تعلق گرفته است. حاجی شفیعی ادامه داد: متاسفانه بسیاری از این طرح‌ها که با وام‌های کلان ارزی تاسیس شده‌اند، در حال حاضر از توجیه اقتصادی برخوردار نیستند. برخی از مجوز‌ها هم مربوط به سال‌های گذشته است، اما در همین اواخر از وزارتخانه مجوز وام ارزی، آب، برق و سایر تسهیلات را دریافت کرده‌اند.

- آزاده حسینی - زهرا مسافر-

استیل پدیا | مرجع خبر و تحلیل صنعت فولاد ایران و جهان